CUMHURİYET PASAJI

 

Sedat Şanver

CUMHURİYET PASAJI

Yazı Kültürü

Yayın Tarihi

29 Ekim 2023

Cumhuriyetin yüz yılına

Meydana dikilmiş şu yontu

Senin kıblen değil; anla, ne mermi çekirdeği

Ne bıçağın keskin tarafı, ne demir yığınları ne taş kule

Bu kahramanlar senin katilin hep, bu hayat sana eziyet

Bizi kendine inandır sen, kendine tapın şu ahir zamanda

DİYARBEKİR BEDEN DİBİ

Ayıptır söylemesi komşunun hafif tertip yumuşak evladı

Çift porsiyon kebabı kimseden habersiz giydirmiş gövdeye

Sur dibi kırk düğme yelek, omuza tünemiş kilise artığı ceket

Diri memeler sıkıyönetim süresince puşt ahaliye emanet

Gerdan fıstıklı katmer, göbek kat kat mumbar

Derin bakışlı adamlar sofraya kurulmuş

Kucak kuzu oturtma, sahan kelle paça

Bol soğan, taze sarmısak, toz kenevir

Dağlar eşkıya tohumu, kenar mahalleler maşerî sevda

Polis köpeklerinin kod adları efsaneleri yağmalıyor

Atan Hektor, yakalayan Hermes

Ciğerde yanık tenli ses

Merkez bir iki, merkez bir iki; yaralı gönüller taşıyoruz cepheye

Kafiyeli çığlıklar patlıyor acil serviste, vuruşarak öleceğiz

Radyoda kan anonsu, ulu önderin tiz kükreyişi, ince saz

Narkotikten maaşlı elemanlar tuz yetiştirme telaşında

İri dudaklar çıkıyor sahneye ilkin, pürüzsüz bacak

Çoluk çocuk ekmek parası için birbirine kıyıyor

Ayakkabı sandığında tehlikeli ritim

Tak tak da tak tak; çat, pat, şırak: Dalgalan sen de ey nazlı karanlık

Boyayalım parlatalım abiler, ablalar; coğrafyanın altını kaynatalım

Ön sevişme acemisi topraklarda yaşıyoruz, şu yakışıklı ölü bizim

Ayak altında çiğnenen ülke, acıların yarıştığı taziye çadırı

Her seferinde daha aşağı yuvarlandığımız yokuş

Kapısını erken çaldığımız ev

Babamızdan korkmasaydık devleti daha az severdik elbet ilk mektepte

KARAKÖY DİK YOKUŞ

Onları yürüdükleri yoldan çevir ve de ki onlara

Kelimelerden büyük günahlarınız var

Ardı derin inilti

Dolandığın bahçe tekinsiz

Körpe bedenleri şehvetle okşuyor gece

Sevaplar uyduruk, gülüşler sahte, bacak felaket

Arzuları vitrine çıkarmış patron

Şu dolgun dudağı öpmemek ayıp

Memelerden uzak durmak imkânsız

Kasıkta meydan muharebesi; yüz, doksan dokuza bir borçlu

Evler sahipsiz, kalçadan pay almamak ne büyük kabahat

Ucuz pezevenklere göre patroniçe her dem haklı

Her müşteri kendinden öncekinin yarım bıraktığı sevişmeyi tamamlıyor

Rüzgâr senin dalını kırıyor ilk, yağmurlar senin testinle taşınacak

Gönül bu, sevgiliye küs; manzara bölük pörçük, etraf telaş

Kavga, gürültü, keşmekeş

Hava toz bulutu, ağız küfür kıyamet, dil perişan

Belli ki senin topraklarına kuruluyor yine birilerinin devleti

ŞARK ISLAHAT PLANI

Alnında akıtma, yılkı soydan emanet

Adımlar sürgün ve süreğen

Bıçkın

Bildik her rüzgârla baş edebilirsin sen, yeter ki iste

Değil mi ki şu yassı toynak, öteler için kanat

Yahut yeleler, uç uç perisi

Karşında apaçık oynaşan teslimiyet

Kömür karası surat yahut çul çaput korkuluk

Az cesaret, senin parıltın böyle sonsuz ve çıplak

Sırtında bir dağın heybeti, şu yangın yeri sana yurt

Sana yol, sana yoldaş, sana senden yakın; aradığın

Şuracıkta

Uzak dediğin nedir ki zaten başlangıçtaki hevesten başka

Kime ne devlet hükmünden; bırak, terkinde demlensin bahaneler

Koşmaların sığmıyor düzlüğe, sığmayacak elbet bir efsane bir cisme

Zorla

Açılsın gecenin kapısı ve sök

Göğün çivisini, çiğne geç karanlığı

Çık

Ötede seni gözleyen hangi erişkin kavim, işte

Yırtık haritalar, işte ezber dil, köhnemiş beden işte

Senin ağzındaysa ahalinin duymaktan ürktüğü hakikat

Ey tay

Kimdir evvele küfredip duran bu kof kalabalık

Senden gayrı kim tarif edebilir böyle eksiksiz olacak olanı

Eldeki kırbaçtan kuvvet alıp İbrahim'e hesap soran şu yezit

De ki kim

DERSİM

İşlediğimiz günahlardan arınmak için açılıyor tüm bu şose yollar

Toprağa sırt üstü uzanıp kedere teslim olmamız

Bundan elbet durup durup iç çekmeler

O upuzun bekleyiş

Surat tanıdık yumruk

Olur mu öyle şey canım

Hepimiz bu ülkenin vatandaşıyız

Zaferden sonra silah arkadaşı ilk düşman

Bu saatte

Güz sonları serin, ameleler esmer

İnşaat malzemesi yüklü her kamyon

Her seferinde farklı rakamı seviyor başöğretmen

Nazik yerlerini okşuyor alfabenin ve kadınların

Kalabalıktan kimsesizliğe akıyor insan soyu

Haritada değişmez yara, kadehte puslu su

Kendi yoluna gidiyor gösterişli her yenilgi

Kimin umuru buğday pazarındaki baba ile oğul

Başladın işte yürümeye

Bitmeyecek mesafenin ilk adımı işte

İnsanlar boş yere koşturuyor saklının ardında

Sokak asfalt

Kaldırımda yokluk hâli, ahali ters

Yaşanan en koyu gece bu cumhuriyet

Hayat denen bu meret resmi bir yalandan başka ne ki zaten

MEDENİYET ALIŞTIRMALARI

Yeşermek için yurt arıyor avuçtaki çubuk

Üstelik şu sonsuz ve fukara

Biten her kadehi boşluğa fırlatan o

Sensin orada; yaprak, toprak ve ayrılık

Bir ihtimal seslenen bize en eski çağdan

Savaş ilanıyla başlamış gün

Kapıda hiç tanımadık biri, hazır ol

İlk seni alıp götürecekler, her yan tuzak

Bitip tükenmez kavga taş ile kuş arasında

Çelik çomak oynuyoruz biz senle iki sevişme arası

Huduttan seke seke geçiyor kaçaklar, nefes nefes öyle

De ki yatak dolu su, ardı akış

Sebepsiz teslim olabilirim ben sana

Senle bir ömür uzanıp öfkeye ve serinliğe

Akılda edepsiz ihtimal

Memelerin ucu süt, eti ısır

Heybede çay ve tütün, avuç kor ateş

Hatırla

Davudi şarkılar, terli bahçeler, şarap lekesi

Adımızın içinde herkesin bildiği itiraz

Ağızda gül, ateş topu, ağızda dua

Küfür niyetine başkaldırmış kelimeler ağızda

EN UZUN ADIM

Tanrıdan boşanıp hükümetle nikâh kıymış ahali

Üstte parlak giysi, iplik mavi

Ne çok benziyordun sen de bir vakit onlara

Orada duran kalabalığa; aç, bencil, kurnaz, söz yalan

Nüfus kaydında ürkek harf, çatışma saati ve küs çiçeği

Çarşıda bin yıllık kavga, hep geç kalmış beyaz

Öyle fırlamıştın sokağa; mağlup, çıplak

Avuçta derin kesik, de ki bilelim

Karşıda diklenen

Böyle edepsiz

Kendinden emin üstelik, kim

Böyle bir başına ve kaskatı üstelik

Senin kolların bu; bağlı ve yırtık, aksak

Rengine göre ayır suları, dağın üstünü ört

Ne gördün unut

Başından yüksek hiçlik korkusu ve gül serp sebepsiz yollara

Avluda secdeye durmuş ümmet artığı, taşlıkta padişah salası

Hatırlayan kaldı mı; sor, hangi kavmi sürdüler ilk buradan

Kim göçüp gitti ilk

Sen değilsen kimin nefesi böyle şarap

Kimin elleri, şuracıkta boğazlamaya hazır kurbanı

DİL-TARİH KURUMU

Bize şarkılar gerek

Marşlar, yerel halk ezgileri, folklorik ölümler

Yeryüzünü değiştirecek şehvetli üç beş sözcük

Peşinden koşturacağımız saklı anlam, ahlak ve erdem

Madalya töreni için uygun adım, ölümü yenmek için kumandan

Bize bir vatan, bir dil, bir devlet, bir tengri; başka bir aşk gerek bize

Bekareti sağlam coğrafi yükseltiler yahut paylaşılması imkânsız uzak

Bize başka insan; sevgili, dost, yoldaş, gücü güce denk kardeş

Erkekler için kuytuya serilmiş yatak, kadınlar için ıslak bakış

Dinleyeni ağlatan duygusal konuşmalar, saygı duruşu

Merasim taburu, âdet görmeye başlamış bakire

Tüyü bitmemiş yetim hakkı

Edep ve terbiye, parti ve lider

Bağıra çağıra şiir yırtan çocuklar ve alkışı kızaran öğretmen

İpte sallanan şeyh için gizli gözyaşı, milli şef için çelik ray

Ulu önder için Ermeni bağları, köy ve kasabalara imar

Göz önünden akıp giden sonsuz manzara

Yeniyetme zengin ile ekmek karnesi

Bize asri buluşmalar, çok sesli ezgiler, kız kıza dans ve nikâh akdi

Okul bahçesinde, dernek binasında, kışlada edilen kanlı yemin

Bir türlü bitmeyen esmer çatışma, ölümle sükûnet

Toprağı besleyen şüheda, ağlak belde başkanı

Boşluğa bakan alkol artığı göz

İnatçı kirpik, sivri söz

Bize müstakil cehennemler, bize tek kişilik cennet gecesi

Ant olsun bize

Bir daha asla kelimelerden bu kadar utanmayacağız

SERBEST CUMHURİYET FIRKASI

Karlar eriyince anlıyoruz

Köylülerle yapılan devrim arızalı oluyor

Olsun

Sen gel ortalığa saçılmış sıkıntıları topla

İşte

Şarapnel parçaları

Karmaşa saplı şehrin tenha tarafına

Boyna astığın muska mahalli örgütleri ikiye ayırmış

Yine böyle er vakit

Yine çarçabuk ve böyle bir başına yine

İstesen çıkıp gelebilirsin üstelik gittiğin yerden

Herkesin kurtulmak için bunca çırpındığı uzaktan

Uslanmadan ve her seferinde daha şımarık

Haylaz, kendini beğenmiş ve sorgusuz sualsiz

Gecenin düdüğünü öttürüyor mahalle bekçisi

Tekrar ve hiç durmadan, soluk soluk üstelik

Dağla düz arasında apaçık çatışma hattı

Sakalları upuzun isyan provası yahut

Telli duvaklı gelin alayı

Yüz güne dönük

Uyandığın sabahlar ıssız, çekildiğin fotoğraf kara

Ortalık dağınık ve yaban ağaçların şehre dikilmesi yasak

Medeniyet dışı kalmış halklar durmadan yanlış partiye oy veriyor

DAĞINIK MÜLK

Jandarma dayağından usanan çocuklar dağa çevirmiş yüzü

Geceden artan renkleri beyaza boyuyor kadın

Gölgeleri istifliyor gizli saklı, surat tekinsiz gülüş

Bir şeyler ters gitmiş belli ki; değil mi, bir şeyler iyi

Kekik mevsimi olmalı öyleyse bu yahut baharın ürkek sesi

Bizi çağıran kendine, günler çatalbaş

İşaretli yerinden ikiye ayrılmış coğrafya

Şehvetle soğuruyoruz korkunun dudağını

Ayak ucunda ilerliyoruz bir ülkeden diğerine

Senin adımların üstelik bir uzun, bir kısa

Ayıplar koyu yakışıklı, şarkılar ne sıla ne gurbet

Yaşadığımız hayatta var bir eksik ve öpüşün ardı edepsiz

Aklın alacağından daha büyük sancı dalgalanıyor o uzakta

Analar her seferinde başka dilde çağlıyor oğullar yola giderken

UMUMİ MÜFETTİŞLİK

Kimseyi sevmeseydin de böyle çarçabuk yoldan çıkardın sen

İşte yine benzer gün, benzer sabah

Ruh tembel, adımlar uysal

Korkular üstelik, aynı

Kalk ve gör, çocuk dolu bahçe

Ötede kendi hâlinde kedi, çare yok

Şehrin eteği yangın, seninse kucağın dolu kül

Yanlış pencereden bakıyorsun belki de tanrıya

Ve ayrılığa ve kadınlara ve dışarısı bayram yeri

Oturduğun yerden daha parlak yüzünün gecesi

Yazlar sıcak ve kurak, dağlar kısa boylu eşkıya

Kabul

Herkesten evvel başladın yürümeye

Herkesten evvel varacaksın menzile

Geciksen ne olacak

Hayat bu

Ölebilmek için eldeki tek fırsat

TENHA ÖMÜR

Okulda mecburi kelimelerle anlatılıyor pastoral hikâyeler

Aslan haklı, ceylan sarsak, sende gülüş yara bere

Çarçabuk üst sınıfa geçmiş kenar mahalleler

Duvarda her harf sabırsız

Alfabede bizi bekliyor o koca göbekli hiçlik

Kızların saçı kökten kazınmış, oğullar parasız yatılı

Mevsim fukara ve akıp gidiyor zaman

Önceki güne hep

De ki sondan başa; üçten ikiye, ikiden bire

Süpürge tohumunun karnesi dolu zafer

Serpilip gelişmiş ilk mektepten terk beden

Tanıdık biriyle evlenecek kömür karası şu kaş

Çocuk yapacak, çamaşır yıkayacak, yol gözleyecek

Ölmek için kocayı bekleyip tarihe gömülecek nihayet

Böyle çıplak

Ruh donuk, surat kıbleye dönmüş

Emir kesin, köylüler arka kapıdan girip çıkacak şehre

SİVAS'TA KARKAS MİNARE

Bildiği bütün cumartesilerin içine dalıyor cemaat

Kurtulup kafesten ve ardı Kûfeli ticaret erbabı

Eller bağlı; sıkı sıkı, pantolon paçası kıvrık

Her adım hicret, her adım zafer merasimi

Ateşten hayaları avuçluyor mülki idare amiri

Memeleri dişliyor, bebelerin yüzü şeffaf

Öyleyse ilk biz atlayalım

Tereddüt etmeden şu alev topundan

Dünyalı cehenneme

Baş aşağı

İçinde en çok senin yüzdüğün suya

Herkesin pusuya yattığı şu temmuz sıcağı

Kimin nesi âşığa mezhep soran alıcı kuş

-Sen bizdensin, geç

Yanlış gökte kanat çırpan derviş ali

-Sen karşı taraftansın, kal

Öteki herkesten habersiz, bir başına ve yaban

Derken gürültü patırtı, yürürken aksak öyle

Haber vermeden çekip gitmiş işte herkes

MEŞRU MÜDAFAA

Acemi ocağında boy vermiş bir tuhaf soru, tehlikeli ve sabi sübyan

Koşar adım cennete gitmek tezkerenin ucunu yakar mı

Kumandan temkinli

Minbere yaslamış dirseği

Saltanatı yıkıp hilafeti geçirecek sırta

Vardır herkesin böyle tanıdığı; çokbilir ve kurnaz, doğuştan yaralı

Eniştenin askerlik arkadaşı mesela yahut çarşıda küçük esnaf

Bıçkın delikanlı muhakkak mahallede, bilekte uyduruk kesik

Gözler kadınların kalçasına takılı, kediler hep aşüfte

Sana kalsa yırtıp boşluğa fırlatacaksın suretteki sakalı

Radyoda kahramanlık marşı, evin içi yokluk hâli oysa

Kurtlar kuzu postuyla yürüyor masalın ortasında

Kimse dönmüyor gittiği yerden

Her neresiyse orası

Oğullar dâhil

ÜLKÜ

Sabahın serinliğini bozuyor senin böyle konuşman

Sitem dolu böyle hep ve teni hırpalayan bakış

Yahut sağlı sollu savrulan yumruk

Öyleyse baştan başlıyoruz, bu koşu

Ne sen ne öteki, bu patırtı

Ne bahane ne itiraz

Bu bekleyiş

Tıpır tıpır bir yağmur

Hane halkı tıkırtılardan tedirgin

Surat okkalı tokat

Çat, pat, şırak

Söz bitmeden başlamış kavga

Sırt tekme, karakollar ağır sabıka kaydı

Sana kalsa saatleri kurup mümkünsüz bir ihtimale

Yahut bunca geç kalmış her buluşmaya, dudak mor

Kahrolası şarap şişesi; çatlak, bittikçe dolacak kadeh

Jandarma attığını vuracak

Üstelik herkes için ertesi olan bir gün, sen hariç elbet

Soyunsa herkesle birlikte alkışlanacak memeler, öyle zaman

Öyle mevsim; sırt ardıç ağacı, kimse uzak değil zafere

Hikâyenin orta yerindeki kız kurusu mutsuz bir tek

Yüzünü bir kez görebilse deniz gözlü tanrının

Öyle çakmak çakmak

Oracıkta iyileşecek yara, hatırlasak

Doğduğu günkü adıyla seslenecek herkes birbirine

İZMİR SUİKASTI

Sen çıkıp sokakları arşınlıyorsun, de ki öteki herkesin adımı ters

Kalk karşı tarafa geç, yokluğa komşu, başka sese sığdır dili

El urgan, çekiç ve çivi; bir kara surat, kara ve kavruk

Gel, içli şarkılar dinleyelim senle

Seferden dönüyor kumandan, derken bir daha dönüyor

Görkemli ordular, peşi sıra koşturan temaşa alayı

Rahlede kusurlu harf ve hep öyle durağan

Hem ne sakat, boynu bükük hem

Biri daha gerek bize; bir yoldaş, bir kardeş, bir kahraman biri

O eğreti duruş çarşı girişi yahut öyle imkânsız ihtimal

Bir çelik namlu, bir el bombası, bir niyet

Patlama sesi bir

Bir iblis, bütün kışlar üstüne dökülmüş

Mahkeme reisi ve onun koşturan nefesi, hemen geri

Durup dinlenmeden çalıyor kalk borusu, bir daha

Ardından bir daha; bir uzun, bir pişman

Bir geçmiş, bir sonraki gün

Çık git bu vakitten

Dermanı olan kim varsa cinayet mahallinde, oracıkta öyle

Çocuklar kalabalık, anne misafir, baba tereddüt

Apaçık orta yerde herkes

SU MAHKUMU

Senden sonraki kahramanı kim olacak bu yerin, hem daha gitmeden

Boyna sarılan böyle sıkı, yaşamaktan vazgeçip öyle son kez

Sor soruştur muhaciri kim bu ömrün yahut mülk sahibi

Piyadesi, soytarısı, delisi; gece ile gündüzü

Göster görelim

Kimin elini tutup dolaşacağız sokakta

Yoksa sen misin o bir yiğit

Hayır; korkak ve daltaban, hep kaçan ama ilk bağıran

Şu dar vakit, çelikten parlak; şu upuzun inilti, bakırdan alev

Öğren, nere pusmuş cesaret

O gücü bir tek kendine yeten, o evveli yitik

Herkes şahit, taşa çaldığın söz paramparça

Asker kaçakları gölge ve üzüm çürüğü kokuyor gece

Attığın adım çelimsiz, şüphe ve ürkek

Hatırla, sabaha sağ çıkan kim

Dur, insan kendine eziyet

Diyen yok nere ödenecek eksikle fazlanın hesabı

Gücümüz yetse bittiği yerden başlayacağız biz senle sevişmeye

GEÇMİŞ GÜN

Yeterince dua edersek

Mesela üç aylarda; sabah, er vakit

Topluca ve art arda, durup bir an

De ki kim bilecek

-Baba nerede

Evden çıkmadan az evvel

Baş omuzda

İki kol, iki bacak

Kaş göz yerinde muhakkak

-Oğullar döner mi eve

Analar soruyor bunu, yüzü çevirip kıbleye

Hüseyin'in Kerbela'da toprağa düştüğü gün

Sesi dağa ve çaresizliğe, dudakta evliya adı

Sevdiğin kelimeler oysa senin, sessizliğe gömülü

-Kimse gelmeyecek geri

Tanıdığın kadınlar

Kavga ettiğin yahut seviştiğin hep yaz sıcağı

Gülüştüğün, elini öptüğün, hâl hatır sorduğun

Dönüp bir daha

Ardından bir daha, kandil geceleri upuzun

Öylesine bakıyorlar yürüyüp gittiğin tarafa

ESMER ÖNLÜK

Renkler çekip gitmekle korkutuyor karanlığı, ne yazık

Kendinden olanla yahut bir kararsız yangınla

Sen de öyle yap, öteden bak kendine

Ne varsa sana dair

Geceyle sev kendini; gecenin laneti, gecenin kudreti

Bu dediklerin

De ki kimin sözü, bilen yok

Neyin kehaneti, neyin muştusu, neyin şifresi

Sokakta, fabrikada yahut yalınayak dolandığın coğrafya

Azla çokun, eksikle fazlanın; yetmez, kurtla kuzunun kavgası

Başmuallim arka sıradaki suratları tokatlıyor

Durup dinlenmeden

Köy kokularını tekmeliyor

Teneffüs vakti ve herkes kendine kırbaç

Şak diye şaklıyor ve şırak, ardından tekrar

Şak

Kalbin derinine saklı aşk

Kan geliyor buzağıların ağzından

Herkesi ayrı yere koysak halbuki sen dâhil

Her şüpheyi başka yana, gece karası ileri

Apaçık ışıldayacak sabahın yüzü

Sabretsek

Gün artığı çiçekler yeşerecek ev içlerinde

ÇOK ŞAPKALI ASAYİŞ

Herkes bir yerlere geç kalmış belli ki; sen mesela, ne vakit büyüdün

Hatırlayan yok, kimin nesi bu fahişe; bu dudak, bu öpüş, bu ıslak

Akışkan ve sıcak; diyelim boştaki el, uzamayı bekleyen tırnak

Her buluşma geçmişe ayarlı, her koşu soluksuz

Küfürbaz ve kimsesiz

Oğullar baba peşinde koşuyor

Mümkün olsa herkes kendini dölleyecek

Erkek erkeği, kuş kuşu; kim varsa şu deli yiğit

İlk çağdan tam da bugüne; apaçık orada, av ile avcı

Ne hoş, göz göze yine; hem kalabalığın örtündüğü vakit

Sense istediğin kadar gidebilirsin uzağa

En öteye, dilin mümkün kıldığı en eski yüzyıla

Evde, odada, yatakta; sevişmenin tam ortasında

Yerle göğün, çokla azın, senle diğer herkesin kavgası

Her bıçak sahibi kadar keskin, akılda kokuşmuş bahane

Durma, jiletle deş alfabeye sığmayan harflerin karnını

İntiharlar acil servisin ayrılmaz parçası, köprü yıkık

Düğmeye bas; şehir paramparça ve işte o ses

Güm! Yere yığılmış serzeniş

Rize’de halk serpuş takıyor çükünün başına

Çöpte eşiniyor köpek, silah vesikası yasal

Şehvetli devletler kurulmuş iç organlara

Soy ağacına asalet sürüyor asker

Piçhane ranzaları dar

Ergen çubuk cilalı

Kalça dolgun

Emir kesin

Başöğretmen zincirin zayıf halkasını düzüyor uluorta

Ağzın içinde dolanan sözden gayrı suçu yok halkların

ASRİ MEKTEP

Hakikati tanımasak daha kolay olacak dolanmak böyle

Kıyı kentlerde bir başına, kaygısız ve öyle boş

Dünya yıkılsa umur değil

Haziranın orta yerinde Nazilere teslim olmuş Paris

Böyle yazıyor gazeteler

Başmuallim kürsüde, tedrisat sürüyor

Sense ezbere geçiyorsun kıl köprüden

Matematikte mesele yok

Coğrafya, milli güvenlik, iktisat kongresi

Ekonomik kriz ve şefin emri, bir önceki cinayet hep

Hükümetin söylediği yana dönmüş göz, savaş tıkırtıları

Gırtlaktan ses çıkarmak yasak, davranış notu noksan

Ağızdan fırlayan iniltiler, bayrak merasimi ve inkâr

Özel harp dairesi, ölümsüzlüğe adanmış mülk

Felaketin sebebi kabına sığmayan halk

Unut, ne gördüysen; bakışlar yaklaşan kıyamete rehin

Not defterine yazılmış, kraliçe führeri yenecek bu kış

ASKER KAÇAĞI

Bize kim olduğumuzu söylüyor yalınayak yürüyen bulutlar ve Allah

Uzayıp giden duvar önleri, şu fukaralık yahut doğurgan kapı

Okşadıkça büyüyen, büyüdükçe güzelleşen manzara

Sense kendiyle kavgalı, kendine düşman, kendine sebep

Sofrayı kurup şarabı dolduran, ardından küfreden; hem ne çok

Dayanamayıp diyen uzağın ne olduğunu, her sözü lanet

Sonsuz efendimiz ve nemrut, tende leke hem

Yüksekten başlıyor nehrin akışı

Yerden göğe; döne döne, aynı yöne hep

Durup bakan yok tarifsiz boşluğa, toprak balçık

Esirler geri, dağın heybeti devrilmiş yola, adımlar koş

Mağlup ordular, dünyalı ışıklar, yenilgiler

Gizli saklı geçiyor oradan, pişmanlık ve sır

Kasabalar, hudut boyları, yağmur ve uçurum

Bitirelim şu kan davasını, yeryüzü sulha hazır

Sayısız gölge

Silinip gitmiş ne varsa tene yapışık

Ne varsa devletten ve babadan emanet

Postallar, iç gömlek, çelik miğfer, kuru tayın

Boş yere itiraz

Sonradan tarafa göçmüş rüzgâr

Güzel zamanları hatırla sen yine de, de ki bilelim

Sahibinden gayrı kim girebilir mülkten içeri, böyle vakitsiz

Böyle üryan

ÖTEKİ

Ne çok çalışkan şu çarşılar, nasıl da dolu coşku

Şu arabalar, şu trenler ne çok kalabalık

Çağıltılı ve akışkan

Ayak damar, şarkılar gürültü, ev kimsesiz

Dedim bile, en çok yakınken başkasına

İnsanlar, mağaza önleri

Dikey aynalar

Binalar ruhumuzdan yüksek

Kim olduğumuzu soruyor asfalt ses

Bekleyip tıkırtıları, ürkek ve geç vakit

Üstelik dış kapı bu çalınan; pat, pat, pat

Süngü tak

Tüfek çatıp oturmuş cumhuriyet

Yenilgiyi sök gönülden, sil süpür öteyi

İstersen böyle de çıkabilirsin yola, böyle çıplak

Sırtta yok gömlek, dilin altı suç; ne ki eldeki şu kadeh

Boş

Hep eksik, hep sarhoş, sırları dökük hep

Öyleyse çarp ve parçala, şu lanet söz

Sen oturt bedeni yukarı, en üst

Senin tozun savrulsun rüzgârda

Senin ektiğini hasat etsin ardındakiler

Orada; Kürdistan'da, o yitik ülkede hep

Bakışlar kaskatı, kelimeler taş; Usul, sevgilim

Ne çok benziyorum ben kendime, değil mi

Senle sevişirken böyle

MAARİF VEKALETİ

Senin göğsüne saplanmış ilk mermi, eli oraya götür

El ıslak, orta yerde uçuşan onca kol bacak

Hep çocuk, hep cahil

Kendine hapis herkes

Daha da utanabilirim ben, hem ne var daha ayıp

İnsana yakışmayan; yaşadıklarım ve başa gelen öyle

De ki herkes kahraman, herkes meçhul, her şehir başka kış

Bu yüzden

Herkesin gecesi kara; sende deli korku, dudak titrek

Soranlara de; deli gibi mutsuzum, deli gibi rüzgâr

Ve bahanesiz yağmur ve nehrin sürdüğü

Doğduğum ülke, dolandığım bağ

Başmuallim elifbanın yapraklarını yırtıyor

Tarifsiz öfke, boş ver; gürültü yasak, kavga öte

Sultanın burnundaki şeddeyi söküyor talebeler, bağır çağır

Kimin umuru

Boşlukta şaklayan kırbaç ve fincancı katırları

Öyle şangır şungur, buraydı zaten varmak istediğin

Şu rezil rüsva dünya, girsen kaybolacağın oyuk

Şu gök, üstüne çöktü çökecek hayat

Evi yitik herkesin, yattığı yer çöp, yurdu yel

Bir hiçlik hâli bu âlem; sonsuz teslim olduğun, rahman ve rahim

Seke seke koşturuyor sadakat, koynunda Allah'a adanmış gül

Kıpkızıl, bir tek o dinliyor seni; bir tek Kıtmir ve onla uyuyanlar

VEDA BAKIŞI

Kadınlar eğreti gelinlik giydirmiş ölüye oysa sen

Üstü başı yırtıyorsun, her kapı önünde bir daha

Bir daha ve yeniden

Ezberden okuyorsun suların andını, işin bu

Dağ yıkılırken umudu dik tutmak

Bekleyivermek köşede

Bir başına

Öylesine, inat ve uzak

Yere sermek hakikati, bakıp durmak sonraya

Kim ne diyebilir o hâlde karşına dikilip, kim şu senden yiğit

İşte şuracıkta, dokunsan dağılacak inişli çıkışlı ülke ve şu nehir

Kimin umuru yaklaşan fırtına; gelip gidiyor, gelip gidiyor

Geçip gidiyor işte bitimsiz denen gün

Okşadığın dalga boyu, rüzgârın törpülediği taş

Yorgun ve kusursuz, kuma çizilmiş işaret

Göğe asılı mektup, söz ve öte

Can havliyle bağırdığın öyle, can havliyle kurtulmak için

Koş, toparla; davul tozu, minare gölgesi, nergis soğanı ve sus

Çalgı çengi, çiçekli masa örtüsü ve hatırda bekleyen öpüş

Çölün ıslah ettiği yahut tanrının apaçık söylemek istediği

Ne varsa... Eksik ve kusurla yargılayacak hayat seni

Üstte eprimiş ceket, mahalle kapısı sorgu sual

Ayağın altı yol, ne hoş

En yakışıklı giysileri giyinip sokağa öyle çıkmış oğul

BANU ERGÜDER

Önceki bin yıl kavga gürültü, dilde ezber mısra

Grev çadırı, polis copu, akademik cinayet

Yahut iş kazası, lojman intiharı

Öyleyse kim bu seslenen bize böyle ertesi günden

Böyle apaçık, başını kaldırıp yitik kavgadan

Kaş çatık, gırtlaktan fışkıran kelime kan

Yürüyüş boyunda en önde böyle

Kolda pazubent

Ölüler herkesten genç üstelik

İlk vuruşta parçalanmış akıldaki bahaneler

Sokakta bizi bekleyen renkli emniyet alıştırmaları

Düşüp kalıyor herkes terk ettiği alışkanlığa, öyle uysal

Doğduğu coğrafyayı yağmalıyor, affetmiyor geriden geleni

Senin adımların oysa saf umut ve boşboğaz

Yer gök sonsuzluk vaat eden marş

Unutmak yok; ne aşkları ne ihaneti

İnsan ne diye çıldırır, biliyorsun

Niçin saldırır duvara, göğsü neden yumruklar

Tanrının elinde niçin kılıç, devletin elinde neden kalkan

Babalar ne diye bekler parçalanmış oğul bedenlerini köşede

Öğrendin tüm bunları

Elde ne diye tahta bavul, içinde niçin katledilmiş yoldaş

HABERDAR

İllegal örgütlerin dibi kazınınca devletten maaşlı adamlar çıkıyor açığa

Yaldızlı üniformalar, alkışlayalım lütfen, ezber kod adları

Kim bilir kimle sevişeceğiz tüm gece, ipte kırmızı kedi

Bakış duman, telefon numaraları ardışık

Her renk şifre

Başıbozuk kalabalıklar voltalıyor şehri

Vatandaşın dili gramere uygun ve söz, biz hepimiz

Bir ağızdan, sıradaki şarkıyı ezilen halklar için söylüyoruz

O büyük aşk uğruna, dudak sahtekâr tebessüm ve yalan

Esnafın elinde tenha felsefeyle temizlenmiş değnek

Raylarda can havliyle koşturuyor akışkan ses

Eksik fazladan alacaklı, yanlış doğrudan dertli

Bin yıl evvel pişmiş yemeğe kaşık sallıyor ahali

Kes at halkların kabına sığmayan kısmını

Huzursuz gömleği direğe çek

Senin gözlerin nasılsa kara

Tenin esmer, göğsün

Ala rengin

ALİ ŞÜKRÜ BEY

Dünden farkı ne yaşadığın şu günün, işte sabah

Her şey aynı, bildiği en uzağa koşuyor ayak

Öyle çarçabuk, pürtelaş, yalan dolu

Sofra toz duman

Payına düşen ne üstelik, çöp ve çürük

Söz savruk, sırtta başsız biri

Ve ağır gölge

Yasak olan her ne ise ve günah ve suç

Kelimelere saklı keder ve hakikat

Çek al eli şehrin rahminden

Şu lanet çağdan

Bilen yok hangi mevsim döneceğiz

Gerisi şüphe, çıkar at üstünden bahaneyi

Bırakıp gitmekten söz ediyordun bir vakit ve pek sık

Ayrılıktan, mutsuzluktan, sonu yok vedalardan

Hepsi oldu dediklerinin, eksiksiz bir bir

Hepsi hatırda

Hiç olmamış gibi yaşıyor ancak birileri

TOPAL OSMAN

Şen şakrak şarkılarla saldırıyoruz güne

Bir ileri, bir geri

Salınıp duruyor sarkaç, değil mi ki

Kötü bir tesadüf olmalı dünyanın dönüş hızı

Sahibinin köpeği terk etmesi yahut tekme tokat

Üstelik ne kalmışsa önceden şimdiye miras

Yol çatında bekleyen kanlı niyet

Üstelik bunca keskin bakış

Bir dolu, bir boş

Akılda son emir

İlk sen dur orduların karşısında, ilk sen yiğit

İlk mermiyi sen sık, senin etin lime lime ilk evvel

Herkesin mutlaka yenildiği bu coğrafya, bekle öyle

Adın okununca fırla ve çık mağaradan, sen kork son

Bir aşağı, bir yukarı

Senin bedenin bu irin dolu; çürük, çarık, çok ve hiç

Şu yerden bitme beden, şu sünepe duruş

Sorgusuz itaat

Senden de diğerlerine emanet teneşir taht

Öyleyse ilk sen sarkıt ayakları, dip denizden göğe

Yangın yerinden geriye; bilinen en eskiye, ezelden ebede

Bir öteye, bir beriye

Hem devlet başa hem kuzgun leşe

TEŞKİLAT-I MAHSUSA

Kim bu el sallayan, bizden taraf

Soyunup sarılan öyle uluorta, yanağı okşayan

Memeleri gösterip yumruklayan, döl yatağına boşalan

Kim bu al yanak, gül dudak

Derinden göz süzen, söyle kim

Ahaliyi kendinden geçiren efsun ses

Tetiği çeken ilk

Ritmik kalça sallayışı

İşveli el kol, davetkâr oyun ve aldanış

Aklı kandırıp iç organları yerinden eden gülüş

Parmak alyans, damar jilet, nefes siyanür

Yabani ot bürümüş tarlayı, bahçe ayrık

Vazoda karanfilin en yanık rengi

Kuşkusuz ilk taşı sen attın

Senin soyundan biri çaldı kapıyı

Kendi rahminde büyüyüp kendi rahmine gömüldü gün

Senden habersiz, senin evinde elbet

Senden evvel ipe çekildi sana benzeyen herkes

KEKEME KEDİ: Mİ… YAV…

Gün sonunda vurulup düşenlerin adını kazıyoruz duvara

Ağızda çalkaladığımız kelimeler kan kırmızı

Afişte fotoğraf tanıdık

De ki anısı yaşayacak

Neyin varsa yerin altından çıkardın sen, yenilgiden

Evde ne eksikse biri çaldı, üstelik pek bildik

Kapı örtük, dil pelte

El titrek, kadehte imkânsız yudum

Avuçta patlamaya hazır koku, kükürt sülfür

Yürüyüş kolu omuz omuza, pankartın ucu karanfil

Mevsim kış

Ömürden artan sloganlar dökülüyor çatışmaların üstüne

Herkes çekip gidiyor; ne tuhaf, herkes çarçabuk terk ediyor kendini

İHSAN NURİ

Bütün eziyetleri hak edecek günahlarımız var bizim

Güle oynaya öğrendik bunu

Kaybetmeyi

Şu alkışları susturabilsek; şu serkeş, hiç olmazsa bir kez

Hiç olmazsa bu son sefer, upuzun uykulara dalacak beden

Eller buralıymış gibi tutacak kadehi, yedekte tam tekmil keder

Çekip gidecek ardından; çocuklar, sonsuzluk ve kabul

Dağlarda şivesi bozuk intikam yemini, derken mevsim katı

Herkes uzak, bir başına ve herkes kendine kapanmış

Bir tek korkunun sığacağı kabuğa

Hep böyle olur zaten

Lapa lapa yağar kar; şu beyaz, şu bitimsiz

Karanlığa; şüphenin, sükûnetin, ıssızlığın üstüne

Seninse tek sığınağın hatıralar, sırtta erkenci hırka

Evvelin silik

Omuzda çapraz asılmış hamayıl ve

Doğmak için boş yere niyetleniyor gün

Yaşamak bu, insanı baştan çıkaran en eski alışkanlık

De ki önceki yüzyıla gömülmüş onca eşkıya

Bu havada

Bu karda, bu kışta

Kimle kavga ediyordur bu vakit

HAYATA TEYEL

Orta yerdeki ayıplardan utanıyoruz

Ruhu ele geçirmiş ayıplardan, durup dururken

Sahipsiz suçlardan hüküm giyiyoruz, akıl dolu bahane

Yusuf'u derin kuyulara atıyor birileri

Bildiğin en uzağa sarkıtıyorsun oysa sen kendini

Öylece uyukluyor mesai saatleri, bıyık gür

Gözün gördüğü harf eğik

Fotoğraf çarpı

Kenar mahallelerde ölümsüzlükten söz eden bildiriler

Ve ezilen halklar ve gündelik yenilgiler ve taksit sayısı ve

Borçlar hukuku, bilmem kaçıncı icra dairesi, boşanma ilamı

Elbet o büyük inanç; aydınlık ve güzel günlere dair

Kasıktan başlayıp tanrının damarlarına uzanan sevişme izi

Herkes birbirine tam da öyle bakıyor sorgu odasında

Tam da öyle kopkoyu, vişne çürüğü surat

Demli çay, lâl olmuş dil

Gözler kor ateş

Bir kadının rahminden boşboğaz yeryüzüne

Yeryüzünden göğün katmanlarına sızan ilahi pıhtı

İçi kaplayan alev

Şu cam parçası, herkes başka yangın yeri

Kırıldığı yerden kaynıyor çelik, sokak kan kıyamet

Tarih öncesi kahramanlar püskürüyor sabıka kaydından

Adımız dâhil ne varsa inkâr ediyoruz sorduklarında

UYSAL İHTİMAL

Önceki yüzyılın kusurları tekmeliyor kapıyı

Sende kulak sağır, bende saç seyrek

Çarpım tablosundan sınıfta kalıyor gündelik meseleler

Çocuklar devleti doğuştan seviyor; yatakta, bir başına, güpegündüz

Üniforma hayaliyle sevişiyor ergen kız, köpeğin gözü kara

Kedilerse sürtünerek ikna ediyor yeryüzünü

Fukaraların eli kav

Yağ ve benzin

Yüze pek yakışan çatışma fikri

Kadınların iç eteği pazen, külotta parmak izi

İlk günden tutuşturmaya hazırdın sen bu kalabalığı

Fabrika önleri upuzun işçi kuyruğu, köyler çamura saplı

Jandarma vakitsiz başlamış güne ve piyadeler

Bütün cephelerde dövüşecek kadar cesur

De ki bunlar kötü kader

De ki bu şarkıyı kim bizle birlik dinlemiş olsaydı

Doğduğumuz ülke ve doğduğumuz yüzyıl

Her kimse o, gerilerek fırlatırdı taşı

Bildiği en uzağa, şu koyu cama

Bankalara, hükümet binasına

İçinde senin barındığın bütün yalancı baharlara

PARTİ VE ARBEDE

Sen diline yakışan küfrü savur ortaya, ne devrilecekse devrilsin

Pezevenk kılıklı şu adam, paragöz fahişeler yahut sefil ahali

Ne umurun, kelimelere tapınan kokuşmuş ağız

Öylesine bir gün işte

Ameleler aç biilaç, patron sert, devlet demir

Mezarlığın üstü vilayet binası, polis lojmanı, halkevi

Çerçiler çatal bıçak kullanıyor şehri parsellerken

Arttıkça artıyor fakat kat sayısı

Otomobiller son sürat

Ruh itiraz

Durup beklesen az biraz, durup anlasan

Şu koca hengame, şu gürültü patırtı

İrin söz ve insan tereddüt

Neden uzandın toprağa, kimse bilmiyor

Neden mutsuzsun, neden divane

Kimin umuru şu dert

Unut

Ne yaşadıysan yaşadın, söze dökülmemiş olsaydı

Silinip giderdi elbet şehrin doğusunda işlenmiş her cinayet

BAŞKA

İnsanı kendine çağıran bir yanı var suların

Öyledir muhakkak, toprağın ve hüznün

Ölümün

Yahut duyduğumuz bu ses, bir sanrı olmalı öyleyse hayat

Temize çekilmesi unutulmuş, değil mi ki çocuk ve acemi

Pamuk ipliğiye bağlı kırmaya çalıştığımız kapı

Evler ağırbaşlı; orada, sırasını bekleyen cenin

Kızların dudağı hemen şimdiye ayarlanmış

Oğlanların içinde tepinip duran şehvet

İsyankâr ve sonrası olmayan

Döl artığı bir piç

Yahut bütün o mümkünsüz ihtimaller

Rakamlar değişip durmaktan pişman

Ruha bin yıl evvel gömülmüş ceset

Bildik biri hep

O dev ve cüce, zerre yahut sonsuz

Uzandığın toprak, en çok sana yakışan

Herkes memnun olduğu yerden, göz sürme

Kelimeler kurnaz, karşında tepinen sinik renk

Adını yanlış söyle onlara; nerede doğdun, uydur gitsin

EMVAL-İ METRUKE

Boynunda derin yara izi ancak bıçak duruyor hâlâ kında

Yetmiyor; mülk sahibi kayıp, manzara umarsız ve de ki

Coğrafyanın yumuşak harflerini gagalıyor kuşlar

Bitimsiz iştah ve aralıksız ısrar

Tak tak, tak tak

Kulak işte; bekliyor, öylece

İnanacağı son bir haber, insana dair

Bekliyor; geride kalmış rivayetler ve ne tesadüf

Senle ben

Yeryüzüne fırlatılmış tanrı sureti

Sonsuz laneti üstelik bu çürük çağın

Diyerek hepimiz

Bile isteye hata yapıyoruz teşbihte

Kendimize benzetiyoruz kelimeleri

İmla kurallarını

Eğip büküyoruz

Eksikleri tamlayıp yeni anlam katıyoruz söze

Çekip herkesin üstünden örtüyü, çekip bahaneleri

Herkes şaşkın

Çarşıda sıkı alışveriş, gözü kara herkes

Adını aksansız söyleyenler başlatıyor veda törenini

GÖÇ YARASI

Değil mi ki ne çok şey öğrendin sen kadınlardan ve devletten

Kaçıp kurtulmayı ilk ağız, terk etmeyi, teslim olmayı

Kendinden ve öteki herkesten, ev içleri sonbahar

Kazanan tarafta duruyor sevgili

Öyleyse ertele zamanı

Ey Romalılar

Helenler, Anglosaksonlar, Cermenler

-Nişan Al

Orada kendi başına bir Asyalı

-Mağlup Ordular, İleri

Sök at bele dolanmış kütüklüğü

İyileşmeyecek, kabul et, içteki yara

Ey tuzak

Ey uçurum, ey kırık gönlüm benim

Dokun bak, dudak nasıl şeffaf

Şu yürek, nasıl yük

-Çık

Şehir tutsak, sokak keşmekeş

Onlara göre çölün orta yeri gül bahçesi

Sana kalsa ayıplardan medeniyet yaratıyor bir beniâdem

Peşinde tanıdık şarkı hep, telli çalgı, tan rengi yağmur tıpırtısı

Bulutlar ıpıslak, hatırla; on yedi yaşında, dağlarda ve bir başına

Hem ne çabuk büyüdün sen böyle

TEVHİD-İ TEDRİSAT

Bir nefes, sadece bir nefes

Bizi beklediğin o uzak

Göğsü aç, soluğu üfle, şifa bulsun ten

Sana benzesin yeryüzü; taşlar, taştan yapılmış kuleler

İmparatorluk antlaşmaları, fethedilmiş coğrafyalar yahut

Kapına bağlı sadık köpek; sonrası var, avuçta şekil bulan çamur

İlk kurban, ilk köle, kötülük meleği ile münafık tüccar, şu çorak ülke

Bir tek senin sözüne muhtaç

Yoklukta dolanan ve öncesi olmayan

Kimsesiz, kaygısız, başıboş ve aylak; öylesine bir masal

Üzerinde adının yazdığı mektup, tek başına uzanacağın sedir

Bir hayat

Sadece bir hayat

Aramızda o mesafe

MUTEBER VATANDAŞ

Cephedeyken evlat sayısı artmış, bizde saçlar kavruk

Çocukta yanak alev, kan grubu imkânsız tarafta esmer

Şeytan pazarına alışverişe çıkmış akıl, kimin nesi şu gölge

Göz kapakları aralıksız şeffaf

Nazilli basması giyiyor genç kızlar, pazen iç çamaşır

Oğlanlar baba avcısı, masada bin yıl evvelden kalma tarator

İstasyon meyhanesinde tükürüklü köfte, yumurtalı piyaz, bir ufak

Kese yoğurdu ile peynir, dilim kavun, bol maydanoz, kırgın kadeh

Aldırma kadrolu kedilerin hırıltısına; gece işte, bildiğin tek sığınak

Soğan kıyılmış, ateş har, radyoda ince saz; vay canına, yine hep yek

Yazık! Yine eksiğiz, yine meteliksiz; ne ara tersine döndü dünya

Sararana kadar kavur ayrılıkları, bu sefer de penç ü se

Sabaha erken uyanacak kenar mahalleler

Surat mahmur, nefes ekşi, el titrek

Memleket baştan ayağa telaş

Aşk uğruna can veriyor birileri, sen değilsin o

ENVERİ ELİFBA

İlk kurşunu kendi şakağına sıkmış kumandan

Hemen oracıkta dokumacılar, atkı ve çözgü

Dülgerle marangoz, orada saf inilti

Pergel ve ayrılık

Yürüdüğün yol en çok kendine uzak

Başlamadan bitecek sandın bunu da

Yaşamaya can attığın şu son aşkı

İhtimalleri

Sonrakiler haritanın böğrüne; üç, iki, bir

Tak, tak, tak

Tam isabet, elde çığırtkan tüfek

Dengi yok söylenen sözün, evveli yok

Elde imparatorluk mührü, önde mağlubiyet nazırı

Mevsim doludizgin ve hiç sebepsiz

Yere yığılan süvariyi tekmeliyoruz birlikte

Öylece geçip gidiyor gün, çıplak da koşuyor at

İpte kar beyaz çamaşır, hürriyetin orta yeri şedde

Yol boyu sayısız hurufat; kör, topal, tek sıra

Boğazda upuzun İstanbul; kuru, kupkuru

Dudak unutuş vakti

Ey yiğit asker, ey keder, ey veda

İşi gücü bırakıp otursak yanına

Söyleşsek, söz büsbütün yalan muhakkak

Ne diye seslenirdik sana, hatırlardın elbet

TAKRİR-İ SÜKÛN

Öylece durup bekliyor herkes, bir mağlup kahraman

Bağırsak onlardan evvel yahut kollar kenet

Dilde ilahi soru

Kimsin sen

Herkesten evvel geçip karşıya, tarifsiz ve sert

Kadın ve çocuk, herkesten evvel tutsak

Bu ülke başkası

Kaçıncı gece bu titremekten ölecek

Kardeş sanıyordun oysa sen renkleri, etle tırnak

Yaz bitince şenlik başlayacak ve herkes çok

Herkes karanfil, çepeçevre yanık öyle

Dudaktan öpen kendini

Nedir bu çarşılar boydan boya telaş

İçimizden biri merhamet çağının ne vakit bittiğini soruyor

Kenevir tohumu serpiyor bir diğeri dağların eteğine

Elleri birleştiriyoruz; sen hariç, senin ellerin hariç

Mülkiye müfettişi, ağır ceza reisi, sömürge valisi

Bıraksak uçurumdan yükseğe sıçrayacak rüzgâr, bıraksak

Doğruca kucağa düşecek dövüş acemisi kırlangıç

Yahut o kararsız bakış, o bitimsiz gölge

Her şey nasıl da kusursuz, nasıl da kar beyaz

Yağmur diner dinmez sahtekâr hikâyeler kaplıyor toprağı

Yumruğu açınca avuçtaki kandan anlıyoruz efendimiz niçin şişman

ZAFER TIRAŞI

Dudak kasığa gömülü, çık oradan; o dipsiz mağara, o sahte cennet

Yurt kurduğun uçurum yahut senden yana seslenen onca ecinni

Hem ne acemi; dalsan kaybolacağın sokak, ilk sen elbet

Hep sen, tartıda merhametten ağır biri üstelik

Onlar da düştü yere ancak sende yara derin

Sök at bıyığı surattan, yaklaş

Birlikte derleyelim dağın yaban otlarını, avurt çökmüş

Utangaç şarkılar kaplamış dili, her seferinde daha şüphe

Daha sebep hep gitmek için, boş lakırdı peşinde durmadan

Onlar da yenildi fakat seninki gürültü patırtı

Saç baş tarumar, değil mi ki her bakış lanet

Biliyorsan ıslık çal, avuç dolgun bağçe

Hatırda kaskatı direniş şarkısı

Bak, yine siperde unuttuk fukaraları

Çabalarsak en güzeli biz olacağız, en yiğit

Vakitsiz gonca, koyu ayıp, körpe inilti

Ne var ki havaya savrulan kelimeler

Onlar hepten edepsiz

Kumandan ters çevirip öyle seviyor boşlukları

Her çatışmada kendimize ateş etmemiz; gez, göz, arpacık

Bundan elbet harp dairesinde o çoğul çarpıntı

Ölüler sus pus, katiller baş köşe

Bağıra çağıra işlenmiş cinayet orta yerde

MECLİS-İ MEBUSAN

Kim oynaşıyor kapıda; biliyoruz, sensin dışarı

Şu tıkırtılar, patırtı ve uğultu yahut bağırış

Herkes hazır, sen hariç

Bakışlar uygun adım marş; dön, düştüğün yere

Devlet voltalıyor damarda ve yaşanan çağ

Başka, öte, sahipsiz; kahraman ve yiğit

Çok ve temiz

Kül olma hevesi yok kimsenin ateşte

Şakıdığın dil, boş ver, çın çın

Yahut korktuğun, kaçtığın, çöktüğün

Ölebilmek için büyüyoruz biz senle, böyle durmadan

Tut kaldır

Ne varsa geri bıraktığın

Herkesin korkusu, herkesin arzusu

Sevişmek için peşe düştüğü, dövüşmek için de

Yağmur olup yağmak ve yeşermek; ne tuhaf, hep ıslak

Kalabalık, köpürmüş, kırmızı; bu muydu aradığın

Dip katlardan sokağa taşıyor hakikat

Köylü milletin efendisi yahut esmer

Yahut fukara, cehennem yahut

Göğsün apaçık ortası

De ki unutuş vakti

Az cesaret

İşte sen, gök ve alkış, işte temaşa

Arınma çabası yok üstelik kimsenin taşıdığın suda

YASAK İBADET

El birliğiyle boğuyoruz halife-i ruy-i zemini

Ecnebiler ve biz, İngiliz sicimiyle

Sur dibinde

Orada kuyu katran kara

Oraya saklı sebep

Çıktığın her basamak başka korku

Başka şüphe; surat kış, surat uçurum

Evi yok kimsenin, evveli yok, sesi çatal

Ne demek şimdi tüm bunlar

Kürsüde tiz haykırış

Mahyada şefin doğum tarihi

Ve bizi kurtaracak olan, bizi kendimizden

Kıyamet alameti senin bu dediklerin

Radyoda kirli özgeçmiş örneği yahut

Bir vakit üflediğin, orada bir başına o nefes

Irza geçme haberi, sabıka kaydı, ilk gençlik kusuru

Minberde parti bayrağı

Doğum gününde latin harfleri serpiyorlar başın üstüne

Durup öyle şarkı söyler gibi yahut sanki birden hatırlamış

Orada su saf balçık

Orada

Mihrabın kıyısında

Bir çocuk gizli saklı seviyor son peygamberi

KARPİÇ LOKANTASI

Memur takımı doğuştan efendi; ne tuhaf, ne temiz herkes

Ne dürüst ne çalışkan ne sıcak; kurtulsak şu zincirden

Kazanan tarafta duracağız biz senle, biz hepimiz

Bir hizada, surat cascavlak ve çıplak

Giysiler

Boş ver, ayva çoksa kış uzun

Olur mu öyle şey cancağızım

Düğmeler yorgun iğneyle dikilmiş göğse

Rakamlar baş aşağı, üstelik şu ülke

Paramparça

Kolağası sahte tekmeyle deviriyor tabureyi, ipte asılı onca çelişki

Azıcık zorlasak her dilde tekrarlayabiliriz ezberdeki yalanı

Yine de ilerliyor tren, sen de öyle, yol üstü korku durağı

Radyoda kahramanlık marşı, bıyık führer

Devletin adımlarıyla yürüyor birileri

Evde

Sokakta ve senden evvel, buna tanrılar dâhil

Tanrılar ve zebaniler, öyle uluorta

Öyle umursamadan kimseyi

Hayat bu

Hep hüzün, hep pişmanlık; kış uzunsa ayva çok

ÖRFİ İDARE

Tanrının seni sevdiğine kanıt istiyordun, işte yüzün ve gök

İşte bunca kötücül insan, şu son işaret ve tahammül işte

Anlamak için bunca çırpındığın, bir yenik taraf apaçık

Hep Asya, hep Afrika; vakitsiz kara parçaları hep

Perdeyi ört

Herkes kör, herkes gece, gecikmiş infilak herkes

Sığındığın yurt, körkütük sarhoş yahut

Dipten gelen uğultu

Kim bilir ne seni böyle korkutan

Erkek çaresiz

Kadın ay ışığına ayarlı

Çek çıkar kusurlu kelimeleri dilden

İspirtolu kalem zengini kadastro dairesi

Her renk birini hatırlatıyor, her ses başka mevsim

Terzi inat

Kör makasla elbise biçiyor ahaliye, tapuda taze soyağacı

Coğrafyadan kesip çıkardığın evler, ot ve nehir kokusu

Islanınca silinmiş işte bak haritadan onca bulut

Nereye göçtü bu insanlar; değil mi, kimin çığlığı bu

Bizi ayaklandıran kuşlardan evvel ve suların peşi sıra

Kalanlar işte; ne çok benziyor sana, ne çok korkak hem

Bağıra çağıra başlayan söz bitivermiş işte, ne bekliyordun

Ameleler memurların hayallerini çalarak başlamış yeni güne

MAHRUMİYET BÖLGESİ

Bize ne dünyanın dönüş hızı yahut ayın karanlık yanı

İşte kovulduğumuz coğrafya, bunca alt üst

Seslenen bize; böyle sert, böyle başka

Varsay günlerden cumartesi

Sımsıkı âşığız kırbaç tutan ele, kim ki o

Ağız ecnebi

Şehirle arada bitmez mesafe

El ele verip, yürümelerle birlik, varsak karşıya

Sırası mı şimdi bunların, de ki tüm bu mümkünlerin

Unut kavuşma ihtimalini, elbet sensin o

Bildiğin her gün pazardan evvel, vakit geç

Doğduğun ülke yahut şu sabırsız deniz

Ne tuhaf biri oradaki sen, ne vahşi

Koşturan adımlar ve surat

Apaydınlık

Adını söylesen

Ardından bir daha

Öyle uluorta, çıkarsan üstteki fazlayı

Göğüste herkesin apaçık kıskandığı renk

Daha insan olacaksın elbet cesaret edip daha uzağa gitsen

VATAN VE NAMUS

Sesler güz

Bir başınayken sokağa çıkma cesareti yok kimsede

Sen dâhil buna; bir dilsiz kuş, bir kolsuz kanatsız

Öylece bekleyen; öyle upuzun, dur bakalım

Şu mevsim döngüsü, şu çürümüş ten

Nasıl kokar biliyorsun umarsız bakış

Portakal çiçeği ile safran ve kekik

Ne çare, ürküten uğultu

Kapıyı arala, işte yatakhaneler

Takvim yaprağı işte, kırgın ve yetim

Gördün, kelimelerden başka dost yok

Selanik, iki gözüm

Babalar genç, oğullar iri, anneler ön

Marş söylerken, elde tüfek, geçerken yol çatından

Her seferinde başka itiraz, başka eziyet, başka kabahat

Oradan çağırıyor öyle; yaranın olduğu yerden, kim varsa eksik

Otlar Midilli’den

Yakada gül, ölçsen uzakla aynı boy

Aynı renk, ayrılık bu sene kim bilir hangi gün

Hangi vakit; yürüyor işte, çıkında söz ve ekmek

Üsküp sırma saçlı

İşe yarar elbet serçe parmak

Taş makas, aşkın mesafe

Öteki herkes

Sesler kış

ÇAĞ VE BAYRAK

Başka birinin tenine tezgâh kurmuş herkes, cümlesi kusur

Hem sıska hem korkak, elleri kaldır, kayıp ve kaçak

Dip katları dölleyip gök tanrıyı yağmalıyor

Çaldığı kapıyı kıble sanıyor iblis

Besbelli sert esiyor rüzgâr, öyle de esecek

Daldaki yaprağa kalsa mevsim her daim nefti

Kadınlar şekeri kaynatıp kasığa yapıştırmış

Oh, ne hoş; bıyıklar mesaiye hazır

Çek kopar kabuğu, öylece

Uluorta

İmdat

Kavuşma anı

Yaylı taksim, koç gırnata, çiğ ses

Çıplak işte nefes, hiç tanımadık biri

Yatakta, kim ki bu

Evin sahibi

Yine başkası, çarşılar geçim derdi

Şehrin tahammülü yok bahaneye

Oğullar

Tanrım, onları babalardan koru

Vakit ezanını bekliyor bir kesik baş

Ne bu çağ ne uyduruk vicdan

Üste yağan yağmur, dile yapışık küfür

Öylece yaşanan cinnet, bu coğrafyada

Güle oynaya öyle

KÖY ENSTİTÜLERİ

Büyük kahramanlarla çatışarak başlıyoruz güne, bata çıka

Marşlar ve mucizeler, heves ve kusur; unut sen bunları

De ki ne kaldı geriye, şimdiye, doğduğun yüzyıla

Bu fukaralık, bu kadeh

Sana mülk, çık git evden, şu boş umut

Omuzlar ağır, sebep uzak, yokla terbiye ten

Dağı aşınca ulaşırız, diyordun; hangi cehennemse aradığın

Tapındığın her kimse; delice korktuğun, yüz sürdüğün

Kederi paylaştığın; eziyet biter ve taze ekmek

Sıcak çay, böyle şeyler söylüyordun

Dudak katı

Yahut gökten inen emir, o zifir ay ışığı

Hüzne teşne, öyleyse son düğmeyi de aç

Memeler işte; bir başına, yere çarptığın şişe

Paramparça ve her şey yeniden, herkes bir daha

Sen yeniden doğup yeniden çocuk, yeniden mağlup

Bunca kusur, kırgınlık ve unutuş; ölümler bir daha

Taşranın pazuları kapı komşu, üstelik söz küfür

Müminlerin kucağında bilmeye dair büyük sır

Belki yaşamak bu

Ne sonsuz ne düş, ne ahlak ne günah

Kabuğu kır, çekirdeği çıkar, saklıyı açık et

“Ey ateş

İbrahim'e karşı serin ve sakin ol“

DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI

Kelimelerin ardına saklanmış katili herkes tanıyor

Sensin orada

Hoplayıp zıplayan; acemi, hayta, cahil

Senden habersiz şu azgın ten, yaralı ağız, şımarık söz

Ahali merak

Kim bilir ne yana taranacak bir avuç saç

İlk cesaret eden ilk yumruğu savuracak; oh, ne âlâ

Patlayan tüfek tarihin kahraman hanesine yazılacak

Kötü bir tesadüf olmalı öyleyse dolandığımız yüzyıl

Elde çelik, suratı teğet geçen küfür

Ne tuhaf, bakışın kafa tutması öne gelene

Tezgâhta kerhane tatlısı, öyleyse doğru gündeyiz

Tepsi şerbet; koyu, vıcık vıcık

Sabahçı kahvelerinde fıkırdayan çaydanlık

Üçün ardından beş geliyor, beşin ardı deli sarhoş

Herkesin gözü kazanç, herkeste dil çatal

Sperm sayısına göre hesaplanıyor sevişmenin vergisi

Ayrılığa çare bulmak gelmiyor akla; ayrılığa, fukaralığa, esarete

Kimsesiz coğrafyalara düşüyor alnımızdaki o bir tutam perçem

NÜMAYİŞ ÖNCESİ HAZIRLIK

Köpeğin ağzından kemiği al

Yere çarp ve parçalansın tüm o uyduruk cümle, unut

Neyin var işe yarar, övündüğün yahut göğse takıp gezindiğin

Bunca yıl yaşadığın cumhuriyet, seviştiğin kadın; her kimse o

Bel bağladığın kudret, mutlu olma fikri yahut kör kabulleniş

Etin üstü küf, bekle dur

Pazar yeri kör bakış, etiketler ileri

Müşteriler er vakit başlamış alışverişe

Herkes memnun, herkes tok, uyandığın sabah uysal

Esnaf kurnaz

Sen dâhil herkesin yüzü maske, panayır yeri şakrak

Meydana dikilmiş şu yontu

Senin kıblen değil; anla, ne mermi çekirdeği

Ne bıçağın keskin tarafı, ne demir yığınları ne taş kule

Bu kahramanlar senin katilin hep, bu hayat sana eziyet

Bizi kendine inandır sen, kendine tapın şu ahir zamanda

Kuzunun önünden otu kaldır

ŞİKEPŞİNE

Değil mi ki duyduğumuz tüm bu sesler; tıkırtılar dâhil ve iniltiler

Mırıldandığın yahut geceye yoldaş şarkı, hem öyle yiğit

Peşi sıra koşturduğun niyet, silah tutuşun o

Yoksa yine mi yenilgi ihtimaliyle korkutacaksın seni sevenleri

Küsmekle yahut çekip gitmekle, gün başlamadan henüz

Biz alıştık, sen de alış; yol yokuş, mesafe yazgı

Issızlığın bir yerinde unutup gelmeyi

Öyle gir candan içeri

Ne kalacaksa üstelik geri

Bataklık ve çamur yahut esvap artığı

Kutsanmış toprak, ilahi yalan, sudan yansıyan nur

O ilk emir, ilk vahiy, akıl almaz ceza; dua sesleri ile inat

Zikir uğultusu ile ölümcül itiraz

Durmadan saldıran, saldırdıkça eksilen

Ötekinden delice ürken müsvedde insan, yokla

İhanet bu; koynuna sığınmış, irin sızıyor meclisten dışa

Belli ki bu sefer de yolun yarısından dönecek cahil cesaret

İşte coğrafyayı kaplayan nal sesleri, işte çığlıklar

Tüfek çatılıp söylenen marş, o meydan savaşı

Merasim bölüğü ile kan kokan ten

İşte tüm bunlar sana yakışan; deli taylar, müfreze birliği

Seyyar idam sehpası, yemyeşil ova, sürgün sokak

Durduğun yerden öte değil pişmanlık

Dağlar baş, adımlar nehir

Ey yiğit kumandan

Sen bize uzağı göster, gitmek ayağın işi

BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR

Bebekler pürüzsüz asfaltı kullanarak geçiyor rahmandan rahime

Tam vaktinde yahut az biraz geç; bekle, söz mahcup

Bunca kuşku ve telaş, bu çekişme; çarşı tıka basa

Senin soluğun alev; dert etme, yetişirsin kavgaya

Elinden tutarsın ölünün, katille kol kola ve akşam

Anason ve üzüm çürüğü, bakış hasret

Sofrada bir tuhaf fikir; bir çarpı bir, eşittir bir

Saçlar her rüzgârda savrulmaya hazır, göz şehla

Şairler resmi kelimelerle tarif ediyor hayatı

Hiç sebepsiz

Hece vezninden sınıfta kalıyor dilin durak yerleri

Sıra sende, söyle bilelim; kimdir bu sevdanın sahibi

-Sensin elbet bize nefes; sensin, ilahlar ilahı

Anlat anlayalım, eldeki kadeh niçin çatlak

-Senden başka yoktur tapınacak hakikat

Cinnet anı, delilik ihtiyacı yahut kriz belirtisi

Vardır elbet bu keşmekeşin akla yatkın sebebi

-Karanlığı bitiren nur, göğü ışıtan güneş

Senin tenin, senin sesin

Senin varlığın böyle baştan çıkaran bizi

Bu kalabalıkta bir tek senin yüzün kusursuz beyaz

BÜYÜK EFENDİ

Bu sefer de geç kaldın pazarlığa, dert etme

Sensiz de başlar senden uzak şu kuş mezadı

Herkesin cebi dolu şangırtı, her söz bağır çağır

Sus, herkesin sürdüğü pey seninkinden yüksek

Gidenleri hatırla, gelmemiş olanları hiç

Ve onların bıraktıkları geride, onların kadınları

Onların soluğu, aklın bir yanı süt beyaz güvercin

Onların laneti ve senle kesişen göç yolları turnaların

Sen ki her seferinde kafa tutup diri bir hayata

Her seferinde yeniden, her seferinde sivri

De ki ruhu paramparça eden onca ecinni

Ruhu lime lime, şehri yağma

Dilde ateşten kurtulmuş yardım çığlığı

Ötekilerin yüzü şüphe; sende ışıltı, sende lütuf

Çekiçle örs arasında bir ihtimal ve tarifsiz devlet aşkı

Elde koca coğrafyanın kanı; torbada kesik baş, tuz ekmek

İkindinin sesi bu; seni baştan çıkaran, böyle telaş, böyle davet

Tanıdık birinin salası hep sabah

Dolandığın mahalle, duyduğun şarkı

Kara elbet, hep başka dil çaldığın alkış

Sorsan diyen yok, kime emanet yaşadığın gün

İlk seninle sevişmiş olmalıydı halbuki bütün o fahişeler

İlk senin yolunu kesecekti elbet tereddüt, öyle çok kırmızı

Üstelik son kez sana dokunacak yine o meçhul el

Kanatlar kırıldıktan sonra da -karanlık ve gece boyu-

Senin göğünde uçacak muhakkak bütün kör serçeler

KÂZIM KARABEKİR

Bin yıl evvel boşluğa fırlatılan taş kavganın ortasına düşüyor

Cenk meydanına ve elbet vaktinde, ne söz ne cürüm

Sırt kambur, surat kösele, yumruğun köşeleri sivri

Kusursuz geceyi damıtıyor şarkılar

Kimse söylemese de biliyoruz, yere saçılmış nar

Talim çadırında gürbüz ordular ve hayat

Yasa dışı sorular soruyor oğullara

Bayrak karşısında esas duruş

Sonrası hazır ol

Ders öncesi yemin

İçinde kaybolduğun unutuş ve tanrı dâhil herkes

Gözü kapatarak geçiyor dayak yediğimiz meydandan

Kulak mağlup hikâye

Gırtlaktan çıkan ses, baş belası itiraz

Tarihte yarım kalmış cümlenin tek eksik parçası

EKMEK KARNESİ

Duyduğumuz tüm bu sesler; hep şehvet, öyleyse yeni bahaneler

Oynaşacak kara parçası yahut döl çağrısı, sevişme merasimi

Kalkıp dövüşebilirsin öyle yiğit, sebepsiz, bir başına, çok

Sen ve uzak, dağ ve taş, hırs ve kibir

Kalabalığa karışıp

İleri, arş ileri

Kendini arıyordun, bir büyük aşkla

Göz kısık, ay dolunay böyle

Dikkat, zafer takları

Sudaki aksi ve aynadakini, hatırla

Kimi yumruklayacaksın ilk söküp yıldızları geceden

Kurtulup şu rezil sarhoşluktan yahut yeryüzünden tanrı katına

Sen misin koşturan, sen ve o bildik günah

Bak işte oraya sığışmış herkes

Devlet ve gösteriş, memur takımı

Cennet meyvesi, evin hâlleri, epeski zebaniler

Yok kimsenin öncesi ve kimin umuru şu aşrı mesafe

Elbet sensin bu hengamede yürünecek yol arkadaşı

Bıraksak ileri atılacak onca alışkanlık, onca çabuk

Bağıra çağıra ve ertesi günden geçmiş vakte

Ölürken anlarız umuduyla şu rezil hayatı

Seni öpmek geçiyor aklımdan sevgilim

Kabul et, bu aralar pek sık

Üstelik çıplak

İLTİCA

Bir hesap hatası olabilir mi boşlukta dolanmamız, böyle sus pus

Böyle mutsuz; duyduğumuz tıkırtı, ürküten davet yahut ayrılık

De ki üste abanmış gök; bak, ağzın kıyısı ıslık

Yüzü sil ve gör, düşen kim

Ne ki şu meydan, şu kalabalık, şu yer

Seni çağıran öyle, seni soran, seni söyleyen

Aynı hüzün, aynı keder, aynı kusur; seni kahreden

Kadın ve çocuk, bütün kahramanlar; düşün, herkes küs

Herkes merak, hatırla; günlerden neydi dün, mesela bugün pazar

Elde kadeh, doğuştan boş; seninse içtikçe susadığın

Susadıkça aç; öyleyse şimdi hangi niyet, hangi aşk

İneceğin şu durak, de ki insana bunca uzak

Şu dağınık, şu kendini bilmez yaşamak

Dön ve yeniden; ülkesi esmer, ölüsü karanlık

Dön ve bir daha, sebebi kendinden ağır

Dön ve sıkıca bağla seslerin ucunu

Şarkılar söyle

Şarkılar, şiirler, marş

Bildiği dilde sarhoş olsun şehir

Taş sokaklarla birlik ve körkütük

Öyle bağır çağır, öyle gülüşü telaş

MÜBADELE

Babalar, oğullar ve zührevi zaman

Bekliyor bizi

Orada

Ateş içinde fukara ve çıplak; de ki ilk soru, ilk kalabalık

Zengin müşteri peşinde kadınlar, günlerden mahşer

Mevsimden de öte çürümüş ardıç ile köknar

Dil küs

Adaklık kuzuyu okşuyor celep, herkes kendini sarkıtıyor

Gölgeden güneşe, tanrı katından dünyanın koynuna

Gerisi hikâye, hırıltı ve küs

Senin boynun her seferinde daha uzun, uzun, en uzun

Hatırlasan çıldıracaksın ne yitirdin ne kaldı eksik

Kollar hiç olmadığı kadar yorgun

İnsan insana armağan; bu yalan, insan insana sebep

Olsun

Sıçrayıp uyanabilirsin tam da o an

Bağıra çağıra ve yürek epeski, yüz tanıdık

İskelede toplanan kalabalıklar denize tuz döküyor

Adamlar sonraya bağlamış umudu, oradan başlıyor yola

Bir ülkeden diğerine, sıladan gurbete; herkes kendine yurt

İhtimal o ki bu sefer başka bekleyiş, başka aşk

Akılda koşturan çocukluk yılları ve bitimsiz kavuşma anı

Yakıştıramıyorsun kendine mutluluğu, eller de bu yüzden küçük

Üstelik kimse inanmıyor adının alfabede olmayan harfle başladığına

FİKRİYE

Kim başlattı bu yağmuru böyle apansız, de ki kim bitirdi günü

Yara soğumadan; kimin derdi, adamlar oyun delisi hep

Kadınlar itiş kakış, ev talan, çıldırtan keder eşikte

De ki yokuşa kim sürdü yürüdüğün yolu

Senden habersiz

Kim öpüyor o ağzı böyle telaş

Böyle gürültü, böyle çok, böyle yalan

Senin göğsün, senin rahmin, senin etin bu lime lime

Öyleyse sen üfle bu sefer kıyamet borusunu, öyle derin

Başladığı yere varıyor insan nasılsa hep çabuk

Her şeyden usanıp her yere uzak ve sağır

Herkese kötü komşu

Omuz apolet, surat tebessüm, avuçta bir ölü kuş

Oraya

Sofraya yığılı onca ceset, herkes hain

Sen hariç, herkesin eğninde yaldızlı kaftan

Sevgilinin yüzü onmaz bakış, vedası merasim

Akılda dişlediği son meyvenin tadı

Soyun, öyle koş

Kalabalıklar içinde bir başa; sırt mermi yanığı, ruh ıslak

Çıplak tanrılar giysin senden sonra şu kanlı kadın entarisini

LATİFE

Biz seninle koşturmadık böyle hiç, yalınayak

Su kıyılarında ve upuzun soluk, her taraf yaprak

Her taraf boylu boyunca sonbahar, biz seninle böyle

Sonsuz bir bakire ile çamurdan yaratılmış bir beniâdem

Ateşten atlamadık boynuzlu atların sırtında öyle çok çıplak

Ve aç

Ve açık ve tende tarifsiz şaklayan kırbaç

Yürümeyi öğrenemedin sen de bundan

Cepte hep mendil, pembe

Renkli

Şeker topları

Çocuk gülüşü, sokak dolu erguvan

Herkes kendini terk ederek çıkmış evden

Sense ürküyorsun hâlâ her tıkırtıdan

Bitimsiz geceden ve sıra sıra uzanan şu çelik ray

İnsana sağır suret, ayağa bağlı ağır kapı

Yasaklı harfler takılı saçlara

Belli ki yazgın bu senin; sürgün ve inat

Tüm bunlar ve fazlası, bedelini ödedin elbet

Yanlış zamanda yanlış yerde olmanın, belki en yanlış sen

Bir yudum şarap

Ve derin iç çekiş, de ki hep geri

Masada uğruna derlenmiş hanımelleri

Dön bak, başladığı yerde değil artık kimse

AFET İNAN

Emekli vali bulmacadaki kilit harfin peşinde, birden sonra hiç

Koşar adım yürüsek yetişir miyiz sence geçmiş yüzyıla

Orada bizi bekleyen onca çatışma, çağırdıkça kara

Soldan sağa pek çok sebep, yukarıdan aşağı başıboş avuntu

İri memeli kadınlar koşturuyor orta yerde, kömür bıyık onca adam

Ağız dolu kuşku, üstelik bu seferki rüzgâr gündoğusu ve sert

Ve kuru, kupkuru; yedekte su birikintisi, boz bulanık

Nehirler ikiye ayırmış ülkeyi, ötesi yasak

Şehrin adı alfabeye sığmıyor

Az sabır, ölü tavşan çıkaracağız şapkadan

Yetmez

Baharda idamla yargılanacak Kürt eşkıya

Masada geçkin aşiret renkleri, parti bayrağı, harita

İlk sen başlamıştın halbuki gitmeye, için dolu sevinç

İlk adımı sen atmıştın, de ki suyun akışı bu

Senden çıkmıştı o ilk bağırış, gerisi hep acemi

Giysi hırpani, coğrafyanın deniz tarafı çıtkırıldım

İlk yumruğu sen savursan yahut o ilk itiraz senden gelse

Ardın sıra mevzilenecek bebeler, senin hükmün geçecek kavgada

Öylesine dokunacak herkes ötekine, öyle uyduruk

Boşaldıkça yokluğa devrilecek ten, öyle eğreti

Geciksek herkes bilecek, geciksek

Devlet, tanrının elleriyle avuçlayacak hayaları

SABİHA GÖKÇEN

Bir hışım kalk ve hakikati masaya fırlat, bak işte herkes haklı

Herkes dövüşe hazır, dayanamayıp alev almış her eşya

Kap kacak, duvara çakılı saat, kapıda asılı ayet

Deri muska kılıfı ile itaatkâr şehir adı

Silahı çıkarıp şakağına dayamış yazdığın son cümle

Şeffaf bir kız çocuğu geçiyor yanı başından, adımlar ağır

Bakış kendinden emin, avuç barut yanığı

Memeler dolu süt ve cerahat

Secde ediyor zafere

Ardından gülümsüyor, uysal ve kurnaz

Elma kokusu kaplı bulut kümeleri, göğüs madalya

Saklıya gömülüyor ne varsa, ne varsa yasak

Ayıplar ve keder, komşudan derlenmiş kasımpatı

Kafasını çevirip yüzümüze bakmıyor sahtekâr baba

Rüzgârları basamak yapıp öyle çık sen de yükseğe

Belli ki yazgın bu senin

Kendinden olanı avlamak, azgın suları dizginlemek

İstesen tek kelimeyle yere serebilirsin sen şu aşılmaz dağı

Hemen şimdi, şuracıkta; başın yer, yüzün gök, geçtiğin yer kan

SANASARYAN HAN

Düşle gerçek arasında sınır çizgisi, orada koşturuyor herkes

Sen ve çocuksu keder, sen ve ergen heves, şu zindan

Katran kara

Saçları sevgilinin; durup durup savrulan, dünyayı kaplayan ardından

Kendimden söz etmeliyim sana, elde kalem, kendimden ve evvelden

Her seferinde üçten ikiye düşen ben, ikiden beşe; dur orada

Sen ve tanrı, sen ve iblis; ne varsa hayatta, sen ve öteki

Çömelip çukura, çömelip çelimsiz

Ruhumuz kir pas yahut dolu merak

Bir el ekmek, diğeri yeryüzüne kafa tutan duman

Eve dönerken şen şakrak, orada bekleyen aşk

Memeler diri, dil güleç, söz şehvet

Orada ordular

Orada yasa ve öfke

Bıraksan efendi yer olacak dünya

Bıraksan öyle yitik, öyle serkeş

Otursan dengeye gelecek yüksekler

Yaslansan düzelecek bütün o iniş çıkış

Kimin adını seslensen şimdi öyle yarım nefes

Yahut avaz avaz söylediğin şu marş, kurtuluşa dair

O eksiksiz umut; herkes uzak, her yer ötekinin yurdu

Yani kim varsa kapıda; melekler ve evliyalar, Hızır ile İlyas

Herkes zalim, her gün pazar, tanrının kırbacı herkes

Yani başlar ayak, ayaklar baş

Belli ki bizi böyle seviyor mülk sahibi

Emniyet teşkilatı, topçu taburu, şu rezil ahali

YAĞMA VAKTİ

Kim kalabalıksa onun adını yazıyoruz mülk hanesine

Elde bayrak, kim yetişkinse

Uçsuz bucaksız teslimiyet elde, kim zalimse

Saten ayrılık, atlas kumaş, üstünkörü pişmanlık

Yaptığını bozan biri hep, kim kuvvetliyse ilk önde o

Oysa sen tutup dudaklardan öpebilirsin herhangi birini

Elleri uzatıp o en oralara; o en sıcak, en günah

Kabahatler üstü kabahat

Tarifsiz korku

Sürgün ve düşkün, terk ediş yahut

Teğel ipliğiyle boğuluyor terziler

Onların acemi çırakları ile kuyum ustası

O hoş bakış, uysal gülümseme, bahar yumurtası

Ortalık keşmekeş ve senin gölgen sığmıyor rahme

Gündür geçer, komşunun eli cehennem

Onca küskün ve azgın, sonrası pişman üstelik

Öyleyse sebebi olmalı böyle apaçık dolanmanın

Devlete vergi vermenin

Sevişmenin, çocuk doğurmanın

Gidenin ardından upuzun bakmanın

Tanrı yahut toprak uğruna öldürmenin

Gözleri yummanın, sıkı sıkı

Tam da kan kıyamet günde böyle

KUBİLAY

Boynun uzanıyor göğe, ne gelir elden, oltada kendi başına istavrit

Kıpır kıpır hem, hem kuyruk biter bitmez başlayan boynun

Kabul et; kadınlar yurt, oğullar fişek

Hem öyle kuru sıkı

Hem geç kalmış, sen ve baba hanesi; sor, ne vakit

Varla yok arası suret, bitkin bekleyiş, kurak gece

Ruhta tükenmek bilmeyen uzak, öğren ne bu

Yahut kim, bak ne çok sonsuza susamış

Onca laf, onca yanılgı, onca inat

Kusursuz ve korkak; bir oyalı mendil, bir boncuk tespih

Herkes çabuk, herkes evvel, üstelik ne pişman şu kalabalık

De ki tersten yürüsek hayata, çoktan aza

Mesela öldükten sonra söylesek o son sözü, her neyse o

Bittikten sonra da yaşasak aşkları, hem ne eksik kalmışsa onu

Unutup geçip gittiğini; unutup ışığı, gölgeyi, yaratanla yaratılanı

Bir tek sen çıplak şu avluda, bir tek sen her bağ bozumu

Ayaklanıp salkımlardan evvel

Bir tek sen teslim kör bıçağa

Hem ne kekre hem ne acemi, kucak dolu hırıltı

Az bıraksak hüzün sızacak yırtık yerlerinden göğsün

Uyur uyumaz serin sulara dalacağız senle, boydan derin sulara

MUHACİR RESMİGEÇİDİ

İlk hançeri Balkan vilayetleri saplamış böğre

Ne ki her çarşı başka telaş

Öte yandan komşu komşuya küs

Bulgarlar, Helenler, tütün balyası şu

Kadınlar yılankavi, sen kederli esmer

Gün darbukayla başlıyor yine de Trakya’da

İpince klarnet, ipince ve hüzünle tanış

Ocak çaydanlık

Fıkır fıkır

Hem dokuz sekiz hem fokurdak

Akşam bir aksi Arnavut, kuşluk vakti deli inat

Parmak şıkı şıkı şık şık, göbek güm teke güm tek

Üsküp'ü verip Edirne’yi almışız

Kime ne

Kalk karşı kapıyı taşla, karşı camı kır

Öğren neresi gurbet, neresi memleket

Herkes birine küfür nasılsa birine kırbaç

Peki kim bu uzağa giden, ev niyetine hep

Bıyık kaytan, boyu posu devrilsin, üst baş beyaz

Şam'da idam sehpası, Beyrut urgan

Şu yaylı taksim, şu hüzzam

Şu koyu duman

Kimin rahmi

Böyle karman çorman, böyle dolu döl suyu

Kimin evladı, yüzü hem sonbahar hem sözü kan revan

KÖRDÜĞÜM COĞRAFYA

Gözleri yummadan evvel de kimseyi gördüğün yoktu senin

Barikat örmeseydin yine de yollara böyle boydan yüksek

Cepte böyle iri taş, karşı kıyıda kırılacak onca cam

Çerçeve, demirbaştan düşmüş epeski alışkanlık

Bekleseydin yahut kıyamete kadar, bir başa

Belde yatağan, yalınkılıç öyle

Boynunu vurmak için uyduruk tanrıların

Geridekiler de yetişirdi buluşmaya, işte o sen

İşte o herkes; kendiyle kavgalı, kendine düşman

Kendine gömülü, sonraya miras görkemli her yanılgı

Kadınlar ürkek

Erkek kendini sevecek kadar cesur bir tek

Sense buralısın hâlâ; sokaklar, kapı numaraları

Tanıdığın yahut hatırladığın ne varsa ötekine küs

Bu şarkılar, uzak

Bu bitimsiz döngü, hep aynı şey

İnsanı deli divane eden tekrar yahut veda

Ben seni düşündüm sevgilim, öyle bir başına hep

Gitmekten mutlu olacağımız düş ülkesi, belki son kez

Bakarsan görürsün umuduyla başı kaldırıp derin uykudan

KIR SAKİNLERİ

Bir ömür üç yalan söyledik size, hem ne kolay

Bir, buralı değiliz; iki, yurdumuz rüzgâr

Tek solukta daha ne kadar inebilirsin dibe, bilmiyorsun

Şu kekre duman, sözcüklere eklediğin durak yerleri

Yahut bunca pişman, senden sonrası

Bak işte o yok

Şakıdığın gün, koştuğun su, giydiğin sebep

Bağ bozumu şişeden içilmiş şarap

Ardından çekip gitmiş herkes

Adımlar telaş

Çarpık, nefes nefes öyle

Öyle gürültü, sırtta şaklayan kırbaç

Adları unutsak da çığlıklar çıkmıyor akıldan

Çömelip yere, parmağı kesik, çömelip tütün saran

Seninse içe çektiğin, durup durup, evveli aradığın

Kim varsa başkası, kadehte imkânsız son yudum

Komşu kokusunu silmek üstelik, ne mümkün

Şarkılar, ilahiler, yaşamalar, ses ve kusur

Şu ürkütücü manzara

Ne büyük yanılgı hep aynı evde oturmak

Hem bir başına hem her tıkırtıda ürkek

Gülebilsek kalabalıklaşacak belki de ortalık

Varımız yoğumuz şu sarsak devlet, bu da üç

HÜKÜMDAR MEMUR

Kan davasından kurtulup geçim sıkıntısında telef olmuş saçlar

Üst baş dağınık, kaşlar feodal, surat karman çorman

Dön bak

Kimseye benzemiyorsun, benzemedin de hiç

En korkak, en kaçkın, en sessiz orada duran sen

Her mahalle başka yürek yanığı, şakaklar ak

Yasalara sığmıyor dildeki isyan, sığmasın

Alna düşen perçem, o son sürat inat

Geri kalan ne varsa, sen hariç, başa buyruk

Herkes bir kovuğa saklı, herkes dönmüş

Daha dün yağmur yağmıştı halbuki

Eksiksiz gök gürültüsü

Uğultu, patırtı, kar boran ve dolu şimşek

Fırtınanın etrafa savurdukları, yer gök yaprak

Sondaki g yumuşak

Çıplak dağ yahut kıskanç otağ

Al götür öte ne varsa ada yapışık

Ne varsa akılda, harfin üstü şapka

Men seni her gül vakti bir daha sevmişem

İnsan kurnaz

Oracıkta bekle beni, etraf inkılap söylentisi

Geridekiler öldüresiye dövüyor pörsümüş kelimeleri

Duvarda ihtilalin resmigeçidi ve adını sesleniyor uzak biri

Soldan sağa yazılıyor mahkeme kararı, hürriyetin sonu nokta

İlk cinayete göz yumduğumuz için yaşanıyor tüm bunlar

ALİ KEMAL

Başlangıçtan öte mirasımız yok

Ne çınar gölgesi, öyle yaşlı ve serin, ne su ne toprak

Üstelik yeşilden çok maviyle akran

Ne sonsuz ne sonrası

Dağınık saçlar sadece, savrulmaktan pişman

Islak giysiler, yarım kalmış gülüş, derin koku

Telgraf direğine asılmış ilk ölü

İlk günah, ilk taş

Orada

Senin ordularla geçtiğin yerde, bir hayal ülke

Bir vazgeçiş, o ki kardeş katili, bir itiraz

Herkes kendine bekçi

İstersen gidebiliriz yine de geri

Yürüyebildiğin kadar üstelik ve yalınayak

İlk karanlıktan evvele, yüzde esmer kıvrım

Doğru değil dilin keskin olduğu söylendiği kadar ve de ki

Ezber marşlar bildiğimiz; bağır çağır öyle, hep tekrar

Yoruldukça uzayan mesafeler ve şu çelik ray

Öylece bakakaldığın görmez gözle

Rüzgârda salınarak

Mümkündür elbet insandan bir adım geri durmak

Mümkündür tam daldan düşerken uyanıp güne başlamak

MEÇHUL TARİH

Gepegenç bedenler üzerinde tepiniyor memleket, biz üç kardeş

Böyle mi başlar insan yola; böyle kusur ve yara, fısılda

İçimizden birini boğup ötekini ateşe atacaklar

Eğilip suya, dur orada, eğilip geri sese

Kulak ver

Üçüncünün adı Hüseyin

Kim bilir hangi yüzyılın çehresi bu, böyle hüzün

Böyle avaz; küfür, ezber, çürük

Sana yer yok bu evde

Bunu biliyorsun; dil yasak, bunu da

O ki fazlası var, şehrin kelimeleri balyoz

Adımlar gergin, köylüler gürültüden şikayetçi

Canın sıkılsa yine terk eder misin bizi

Herkes gibi; sebepsiz, çarçabuk ve telaş

Deniz kokusu olmalı öyleyse bu

Kendine çağıran bizi

Hep gür ses

Hep gün doğarken: Eller havaya

Mahalle girişi kimlik sorgusu, beton korugan, meraklı köpek

Ön cephe fukaralar ve geçim derdi, saksılar ölü çiçek

Gökyüzüyle aynı renk, her kuyuda başka Yusuf

Sana düşen de bu, çömelip sessizliği avutmak

Kavganın ortasında; öyle bir başına, bahaneler öte köşe

İnanmak istiyordun anlatılan masala, sen ve o yiğit duruş

Üstelik şu üç tuhaf yolcu, üç yitik yön, içlerinde en diri sen

Göğsü aç, soran olursa kim olduğunu göster

1921 YAHUT 1924

Eksik yahut yanlış kelimelerle yazılıyor dağdan kopan parça

Ve durmadan yuvarlanan, şehre doğru

Şu patırtılar, güz artıkları, baba ve soy adı

Mevsim tereddüt, buradan dönebilirsin geri

Sınırdan

Hiç gitmediğin, bakıp bakıp şükrettiğin

Belli ki günler; günlerimiz, bak işte o öfke

Oğullar ve kahramanlar, sen ve yitik gölge

İstesen de unutamayacaksın evveli

Bunca sancıdığın evveli, itirazlar uysal

Sürgün ve meçhul, toprağın dip katları tedirgin

Gerisi bekleyiş, görüş günlerini ayıklıyor gardiyan

Tek tek

Takvim yapraklarını yırtıyor

Tapu dairesi yangın yeri ve pazartesiler mahşer

Mecburi hizmet bölgelerine toplanmış çatışmalar

Kimse demedi, ilk kovulan sendin buradan

Yine de ilerliyor tren, hep daha esmer

Bir başına ve ağır, Ağrı’da patlıyor ilk mavzer

Sonraki mermi bin yıl sonra fırlayacak namludan

Sözü bırakıp oracığa, kavganın kucağına üstelik

Sen ve sana benzeyen onca bulut

Yağmur ve kimlik sorgusu

O ürkek bakış

Kabul et, kaybetmek bu coğrafyanın epeski huyu

HAYATIN DOĞUSU

Moğollar yürüyor şehirde

Bölük pörçük ordular, hayalar ellerinde

Kılıç kalkan ekibi, esnaf loncası, temiz giyimli eşkıya sürüsü

Savaşta düşman saflara geçecek fakat ayak takımı

Bu sancı, bekle

Tahammülü imkânsız şu ağrı, dur

Bacak felç, omuzda hiç tanımadık melek

Yattığı yerden doğruluyor kadın, avuç döl suyu

İbadet vakitlerine bağlı hayat

Erken fışkıran dal budanacak oysa biz

Derinliğine göre seviyoruz yüzdüğümüz suları

Göz kapağı şiş

Trahomdan kırılıyor memleket

Masada idare lambası, tanrı meşgul

Haritanın kıyısında bir yerde yaşamak

Zahmetli ve kör geceden toprağa dökülüyor köylüler

Az dermanı olsa ilkin kendi yüzünü yıkayacak herkes

Anneler bir daha doğuracak çocukları, bu sefer başka yer

Başka gün, başka baba

SEYİT RIZA

Coğrafyanın üst katlarına sürünerek çıkıyor jandarma

Avuç pençe

Oradan sonsuza ve pişmanlığa

Masal kahramanları zıplıyor gökte

Ölü bebeler; zıp zıp, senin meşrebin bu

Şeffaf, billur, berrak; dokunsan hep yırtılacak

Etin okkası beş akçe

Unutma

Hatırlamanın lanetiyle yaratıldık biz

Üstelik aynı boşluk, aynı karanlık

Aynı nehir, birden çok kere ve hep o an

Dağlılarla savaştan dönüyor ordular, zaferle hem

Haftanın günü, perşembeler dâhil, nefsine misafir insan

Erkekler kendi dilinde ecnebi, kadınlar baba ocağında gurbet

Ne varsa rezil rüsva

Ne varsa taşa kazınmış

Şu kara, şu kömür, şu zifir yahut

Gönül bu, feryat figan; söz, ah u zar

Geç git

Bize

Oğullara

Mağluplara yurt

Sana tuz, öyle çağlayan ve imkânsız, sana su ve ekmek

Dolandığın taraf gül gölgesi, hep aşka uyanık

Yürüyüp boylu boyunca bir düş kıyısı

Her gidenin eve vardığı yol sana

ÇOBAN VE SÜRÜ

Yazı tahtasının üstünde bir çift göz; şehla ve çakır

Öteki herkes birbiriyle tanış, konuşabilsek

Hiç olmazsa son bir kez

Şöyle başa buyruk ve bağır çağır

Biz seninle, biz seninle çelimsiz böyle

Böyle tutsak, soluk soluğa; el ele tutuşsak

Herkes anlayacak, avuçlar ne diye terli

Niçin çırpınıyoruz bir umut

Tozu dumana katıyor köylüler; derken, orta yeri günün

Koşturmalar, piyango çekilişi, yanak yanağa dans

Kitabın üstü çatık kaşlı baba ve şımarık şehir

Aralıksız bizi izliyor bir ilahi suret

Birileri toplanmış kelimeleri törpülüyor

Belli ki rakamları kamçılıyor bir diğeri

Öteki huysuz, her yanlışa kızıyor

Sende dil yara, bende söz çukur

Yakalar kirli beyaz ve hayat parasız yatılı

Bir türlü kabullenmiyorsun yanlış ülkede olduğunu

Çocuklar başka dilde ağlıyor vakit tanrıya döndüğünde

Efendiler, öte âlemi karıştırmayın sınıf kavgasına

Niyetin yok sıraya girip ezber marşlar söylemeye

Kalabalıkla birlik; üst baş toz, çörek kurt

Her önlüğün içinde başka ceset

Nefes esmer

Öyle diyor başöğretmen

Ayrılık sancısı yanlış taraftan ölçülmüş

Sense delice korkuyorsun duvardan fışkıran bakıştan

KURT KANUNU

Giydiğin bedene sığmıyor ışıltılar, her renk siyah

Sığmıyor güneş, sütre gerisine ve bekleyişe

Çekmeceye, çık git öyleyse buradan

Kuşkuları alıp öteye

Doğduğun şehir, neresi orası

Öylece gözlüyor seni bir aldanış hâli

Sessiz sedasız düş ülke ile bitimsiz gece

Kışkırtıcı bakış, delişmen söz, çıldırtan koku

Senden gayrı herkes uçmağ derdinde

Kelimeler kabadayı, insan korkutan ihtimal

Peki yetmeyen ne içini kaplayan böyle, böyle kara kuru

Ruhu delirten bir yandan, bir yandan elden ayaktan düşüren

Hiç sebepsiz yangın yeri işte yürüdüğümüz; bir kan, bir kırmızı

Şu kahrolası mübadele, şu bitimsiz mesafe, şu derli toplu

Ardımızda kendimizi bırakıp bir tek, onca sabırsız

Üstelik yaşanan ne varsa istifleyip köşeye

Öyle dağınık ve sürgün

Memlekette kırıp döktüklerimiz, yakıp yıktıklarımız gurbette

Güne başlamakta bu yüzden gecikmiş belli ki yol ve yolcu

Masallar, cenk hikâyeleri, dilekler yahut ötesi çaput ağacı

Göğsün ortası çıldırtan ağrı; ağız leş, avuç çamur

Gidenlerin kolları boyna dolanmış, eksik küfür

Eksik ses, büsbütün yaşamak, geçkin güz

Hatırla; cehennem sıcağı, hatırla

Utanır mı insan hiç sebepsiz üşümekten

ENVER YOKUŞU

Boşuna yürüyor bu yandakiler

Ağıtlar ve kahramanlar; sen misin o, hakikat avcısı

Dur hele biraz; efsaneler, mümkünler, mucizeler

Görmemek için kuş misali dağa çarpıp düşeni

Gaybın adı yurt

Her nefes ilahi, her bakış muhtemel

Çağıltılar, ırmaklar, suretler

Tıkırtılar

Vardığın yer kış

De ki ne ara aldın sen bunca mazlumun ahını

Atlar koşumsuz çıplak

İçinde mağlupların oldukları dâhil

Mızıka bölüğü, sıhhiye takımı, muaşeret alayı

Karlı bir günde kaybettik harbi kumandan

Eller paldır küldür, eller

Sevgiliyi okşarken cesur bir tek

Hep çocuktuk o vakit, hep buz tutmuş

Peşine düştüğümüz

Sır ve kehanet, ses ve gölge

Hem ne çok uzak, ne çok çabuk hem

Bir tek sen pişman aradığını bulmaktan

Üstelik kimin umuru yere saçılmış onca çatapat gürültüsü

ERTELENMİŞ İNAT

Çıplak ruhla bakıyoruz ötekinin yüzüne, durup bir daha

Çekip gidecek gibi her an, elde ihtiyaç listesi

Yün çorap, örgü kazak

Kışlık sabır

Aklın içi kâr zarar hesabı

Dağlı kaçaklar bekleyişe sığınmış

Bilen yok ancak kimin adı okunacak ilk

Çok da mesele değil, muhbirin yüzü maske

İhtimal o ki geç kaldık yine hiç tanımadık birine

Ortalık bağırış çağırış, kim sağ çıkacak sorgudan

Bilmiyoruz, evin oğlu adını niçin ters yazmış mektuba

Herkes dolu merak

Hapishane kapıları sıra, kadınların parmakları mor

Nedense bitmiyor şu eylül, ölüm orucunda kim bilir kaçıncı gün bugün

PLASTİK DİL

Ne şarkılar buralı ne surat tanıdık

Kim bilir hangi sözle anlatırdın sen olsan

Yitip gideni; geride tahammül, boş ver

Şu tarifsiz vakit, deli divane keder

Sil süpür gecenin kirini

Külle kaplı gök

Söze bulaşmış onca yalan

Kime ne, herkesin uçkuru apaçık küfür

Başefendi kürsüde, kuş dili konuşuyor bebeler

Bilen yok

Suyun kaynama ile donma noktasını

Bilsen ne olacak üstelik, aradığın her harf kayıp

Mecbursak öğrenebiliriz fakat kıyamet alametlerini

Ardımızda koşturup duran soyağacı ve utanç

Bahçede bayrak merasimi, kimin nesi şu tanrı sureti

Marşlar, alkışlar, gözyaşı yahut minare gölgesi, davul tozu

Ne varsa yokluğa çare, ne varsa hakikate düşman

Sor soruştur, kim doğurdu seni bunca vakitsiz

Ve dünden evvel, göbek bağını kesen kim

Böyle apaçık

Rahme düştüğün günden

MEŞRU CİNAYET

Ey yiğit asker

Bize ölümü unutturacak hünerini göster

De ki her kim böyle sarılıp uzanmak istediğin

Boylu boyunca çimlere, üstelik çıplak

Kolları aç, sonsuza yürü

Göğe

Göğün uçmağına

Bizden yana fırlat sadaktaki oku

Her kimse o ilk günahın

Durup durup akla düşürdüğün böyle

Suçların neyse yahut bunca katran kara

Demek sonsuz sevişme vakti, demek aşk

Hep eksik, kısa ve çabuk

Suratta giderayak yeşeren esenlik

Yeryüzü titrerken senden fışkıran alev

Demek el ayak çekilmiş geceden

Gün öte, dil esmer, su acı

Ey içli ağıtlar mülkü, ey yenilgi erbabı

Bize doğduğumuz ülkeyi hatırlatacak şarkılar söyle

KURTARICI ASKER

Kışkırtıcı haberler geliyor cepheden, ereksiyonu karneye bağlamışlar

Kurmay heyeti kurnaz, yaldızlı üniforma giydirmiş hünsa tene

Cenk vakti, oğlan çocuğu yer ile yeksan

Surat dur ve durak

Bin yıllık kulamparada uçkur bağlama niyeti yok

Yol yokuş

Tüfeğin olsa sen de ateşler miydin şu dip kara mağarada

Art arda

Dil böyle kötürüm, namlu fışkıran alev

Üstelik ne çok telaş, hem ne tuhaf

Tepede eksiksiz güneş

Gülümser esmer, sen ve eli silah tutan

Sen ve nöbetçi onbaşı, talim çavuşu

Sen ve herkes

İçtimada, yürüyüş kolunda, taziyede

Tören alanında hep aynı

Hep tek ses

Vatan

Sana

Canım

Feda

TASARLANMIŞ GÜN

Bir numaralı plaket hükümet sarayına çakılıyor

-Emredersiniz albayım

Askerlik şubesi iki, şehir kulübü üç

-Ne hoş, kelimeler şehvet

Adliye lojmanları dört, reis beyin yakası beş

-Kucak kor ateş

Organların boyunu efsanelerle kıyaslıyor oğul

Memurlar rütbeyle ölçüp biçiyor hayatı

Unutmak, ne olup bitmişse

Ne varsa hatırda

-Ne büyük şans

Öyleyse şuraya sonsuzluk yapıştıralım, şuraya asalet

Tam karşı sorgu parkı, üst baş kuşku kulesi

Yolun sonu baştan çıkmış aşk

-Silip silip yazdığın mektup

Bu tahammül, bu ülke

Kasabalar mahir, köylü milletin efendisi

Şehir, rahminde boğulmayı öğretiyor şairlere

İLK TABAKA: TEMSİL

Az biraz geciksen ne olur, dibi mi tutar yeryüzünün

Koşturmasan yahut böyle tıknefes

Böyle ardı sıra her gölgenin

Böyle pürtelaş; ah çocuk, nasıl da derin uçurum şu sensizlik

Senin saçların savrulan, senin şarkıların, senin suçun bu

Senin günahın, aç bak; senin evin, gerisi cehennem

Gerisi yanık, senin ülken

Medet ya Allah

İnkâr ve itiraz, durup yüzleşsen; sen ve diğer herkes, şu kuş

Kendin dâhil tüm düşmanlar öteyken; şu kanat, şu gök

Kuytuya saklayıp kahramanları, ötesi beyaz bir düş

Yürüsen yine öyle uysal, durgun ve sus pus

Suları yarıp ikiye; hatırla, çıktığın yol yokuş

Geri çek masaya sürdüğün peyi

Çizgileri tek renk boya

Onlar gibi gül, onlar gibi ağla; ağızda onların dili

Kutuda çeşni baharat; nane ve kekik

Sahipsiz bir cenin, bin yıldır orada öyle hem

Uyuklayan, uyukladıkça irileşen ve harbe hazır hep

İstese kendini doğurabilecek, kimsenin ummadığı vakit

Üstelik kavga başlamadan henüz

Kimi alıp götürdüler aramızdan ilk evvel, gördük

Kim ağıt yaktı, kim sevindi; kimin yüzü öyle tebessüm

Diyen yok fakat dar günde oğullar niçin dağlara yaslanır

İKİNCİ TABAKA: TEDİP

Herkesin daha bir annesi var, bekle; sığındığı daha dil, daha ülke

Herkes telaş yahut koşar adım, herkes üst, herkes baş

Bir tek sen yerle yeksan, fakat ürküten bu ses

Bu küfür, cam kırığı ve attığın taş

De ki o büyük şangırtı

Bir tek sen korkak

Üstelik ne tuhaf çocuk şu geriden gelen, şu kolsuz bacaksız

Surat sırta yapışık, burun ileri, göz çapak, ten esmer

Baba, dersen hep uzak

Baba yasak, baba kaçak, baba gök

Baba upuzun yol, komşusu yok yalnızlığın

Belki de bu yüzden insanın ana yurdu bitimsiz hiç

Mevsim güz, taş sekmiyor dalgalı suda, ayna karaltı

Kim bu cahil, söyle; ağız ne diye kilit, dudak ne vakittir küs

Hilal kaş, sırma saç, tarifsiz dalıp gitmeler öyle

De ki bilelim, hangi kavimden miras şu bakış

Kurda kuşa sor; söyle, evin ne taraf senin

Ne hoş

Kökü toprağa saplı bu coğrafyada her günahın

Kadınlar kabahat, kelimeler yetim, söz öksüz

Herkesin daha bir annesi var, soy kayıp

Elde kömür

Gece karası resimler çiziyor kumlara

Yüz silik, ten sürgün, soluğu yok kimsenin

ÜÇÜNCÜ TABAKA: TENKİL

Bu alkışlar, bu yakarış, bu çağrı

Bu bakış

Menzili çoktan açık etmiş bu koşu

Olsun

Sen yine de sor

Yolun nere yolcu

Yürüyüşün dağlı, sözün abdal

Fakat yaşamak bu, koca bir yanılgı

Adımlarsa hâliyle yüksek bulutlardan

Belli ki kavgaya tutuştuğun rüzgârlar çetin

Sen ki kendinin en eski avcısı, kendine saklı en yaşlı kaçak

Durma

Yitik seslerin peşine düş

Kimse demese de söylenen ağıttan anla

Ölünün meşrebi ne, hangi kılıcın artığı boyun

De ki börtü böcek de bilsin, ağız ne vakittir çorak

Değil mi ki dünya hep aynı

Herkes kendi gölgesine muhtaç

Gün sürgün

Yazgı öteye komşu

Yahut o uğultu, o unutuş, o ayrılık, o sen

Herkesin bilerek geç kaldığı, üstelik kimin umuru

Nerede durup nerede dinlenecek şu kırgın, şu aksak bacak

DÖRDÜNCÜ TABAKA: TEHCİR

Herkes gülüp oynaşırken senin derdin kelimelerle

Ellere bulanmış ölü döl suyu, yüzü sıva

Yüzü ve sonsuzu, sonrası hep yokluk

Ürkek tik taklar ve sessiz ve yasak

Gecenin dip vakti

Giderayak

Şu yasak şarkıyı mırıldamasak

Bilen olmayacak kayıp kişi kim, olsun

Sen gel otur cümlenin orta yerine

De ki çölde

Nasılsa bir varmış, bir yokmuş

Çoban ateşleri başında, haz ve kefaret

Nasılsa herkes yabancı, her yer gurbet

Ağızda küfrün bıraktığı o çürük tat, de ki

Ölümle dirim, hasta ile şifa, hep yahut hiç

Kıvrılıp kuytuya

Efendiyle köle, aşkla âşık, yolla yolcu

Kıvrılıp bir masalın zümrüt kakmalı tahtına

Korku ile merak

Kimi kurban etmişler ilk

Eğil bak mermer taş üstünde

Kim yere yığılmış, kim kalkıp göçmüş

Kimse demese de bil

Kimin düğününe gidiyor bunca sabi sübyan

Böyle her yanları yara bere, bayram sabahı ve erken

Böyle eli boş, kimin taziyesinden dönüyor şu kalabalık

BEŞİNCİ TABAKA: TEMDİN

Ali, bak; bu tanrı

Kimden korkmak gerek, ilk bunu öğreniyoruz mektepte ve yağmurlar

Kimi sevip kimden nefret edeceğiz, bütün o ihtimaller ve şu bulut

Beklenen patırtı; yıldırım, şimşek, gök gürültüsü, kampanalar

Tüm bunlara hazırsın sen hatta fazlası

Öğretmen tokadı

Aksi ve yerle yeksan

Sokaklar iğdiş edilmiş köpek

Biliyoruz, ne giyeceğiz bayram günü

Başta fötr, kan sızıyor ağızdan ve bebeler

Ürkütücü şiirler okuyor öyle canhıraş, bağır çağır öyle

Fukaralar parmak ucunda ilerliyor ahirete, gerisi hep çığlık

Davudi ve şımarık, karman çorman

Kapı zilleri epeski harami şarkısı, açıl susam açıl

Yedekte kuşkucu söz, tedirgin merak hep ve doğan gün

Üfleme sesiyle başlıyor yürümeler, Sûr'un boğuk uğultusu

Gazeteler yazınca anlıyoruz ne yiyip ne içeceğiz

Ne vakit duracağız ışıkta

Kimi öpüp okşayacağız, sözleşmeye kayıtlı

Üstümüz göçmen kuş sürüsü, alnımız dolu tüfek

Ayşe, bak; bu devlet

ALTINCI TABAKA: TASFİYE

Eylülün yüzü karanlık, hep öyle olur zaten

Avuç tuz, herkesten evvel sen ve senin ellerin

Tanıdık biri muhakkak gün sonunda bekleyen o bizi

Hem ne zavallı

Ne cesur hem

İnsan ne vakit terk eder bir şehri

Bildin; aşkları ve kederi, de ki kendini

Erguvanlar kokusuz, ses uysal, ev tenha

Aradığın yahut tapındığın her neyse o uzak

O yok, fikrin var ancak ne diye mahşer köprü

Şimdi kalkıp ayağa yahut fırlayıp derinden

Birden ikiye, ikiden üçe; söylediğin söz

Aldığın nefes, üstelik çoğul hep

Karanlığın boyu, ışığın gölgesi, kelimelerin uğultusu

De ki senden yiğit, senden cesur, senden iri herkes

Bir telaşlı geceden dönüyor bunca adam

Bunca kara, bunca çok

Sokak keşmekeş ve vakit lanet

Elmada diş izi, fışkıran döl rahme ulaşmış

Oysa senin yaşamaların vardan uzak, yoka komşu

Bütün o korkular, yere yatmış yahut yerde sürüklenen

Eti kim ısırmış böyle derin; biliyorsun, göğün yedi rengi

Hep birlikte, ne diye solgun

Gel gidip başka suda yıkanalım biz seninle

Başka çeşit çağlayalım gidenin ardından

Yaz bitmiş, çaldığımız kapı güz

Tan vakti, talan vakti

YEDİNCİ TABAKA: TAKTİL

Bu piyangodan size kıyamet çıktı

Apaçık uzanan yol size; sürgün ve bir uzak ülke, bir tuhaf

Şehir meydanında yeniyetme bayram, Ağrı düştü

Oğullar kayıp, babalar rehin, mülk yağma

Koca ve kara, bir lağım faresi boynumuzu yalıyor uykuda

Dersim’de tayyareler ve bebeler elma kokusuyla çağlıyor

Valinin karısı tayyör etek giymiş, Zilan kan revan

İnsanlara inanmaya oysa, insanlara ve Allah'a

Ne çok ihtiyacın var senin

Hiç tanımadık kapılar çalmaya

Tuz ekmek hakkına, gel otur sofraya

Seste uysal esinti, nefes pirüpâk, şeyh ipte asılı

Bin yıldır şalvara saklı beden, öyle uluorta çıplak

Sulara kazıdığın isim, gök suret, iniltiler yahut ilahiler

Yürüyüp gidiyor en önde o yitik tarih

Kızların yüzü her gün daha çok benziyor anne yüzüne

VARLIK YOKLUK

Sokak dolu komşu mülkü; olsun, bacak sere serpe hem

Ne varsa toza bulanmış; kalçalar dâhil ve kuyu suları

Işıltılar; uzadıkça uzayan, parıltısı baştan çıkaran, çıldırtan

Hem öylece durup oracıkta; kelimeler, suretler, kuşkular ve çömelip

Geçmişi beklediğin, çoktan gelip geçmişi; ürküp yahut kaçtığın

Orada saklı şifa; orada gaipten gelen, ilahi ve çelimsiz

Orada süklüm püklüm

Çağırsan gelebilirim ben senin olduğun yöne

Herkesten habersiz, pusuya düşmüşken herkes

Öyle ağır

Ne varsa etrafa saçılmış

Üzüm salkımı kalabalık ve cam kırıkları

Enine biçilmiş kumaş, üstelik senin sesin yükselen

Kurtarın bizi bu çağdan, kurtarın

Kutsanmış binalardan, sübyan tanrılardan

Ardından doğup büyüdüğün, işte eylül ve karanlık

Bütün o hatıralar; işte talan ve cehennem

Yine yol, yine pusu, yine çıplak

Herkesin birine bakıp, hiç sebepsiz, herkesin kendini gördüğü

Şu lanet suskunluk, şu eksiksiz bekleyiş, öfke ve kabul

Orada tepiniyor gün fukarası ten ile kayısı kurusu et

Kim varsa eksik; şarkılar, şehirler, şüpheler

Bir tek sen apaçık uzanmış, bir tek sen

Herkesin utanarak okşadığı

Durup anlamak insanı; Usul, de ki ne mümkün mucize bu

VATANDAŞ TÜRKÇE KONUŞ

Keyfe göre hesaplanmış olmalı halkların sıkleti

Seninse etin ağır gelmiş besbelli yeryüzüne

Giderayak suratta patlayan tokat

Vakitsiz ve ortalığı kamaştıran, bunca kabarık

Kabul, sürdükçe bitiyor aşk ve sende kollar zayıf

Bilek ince, omuzların taşıma niyeti yok derin boşluğu

İlk evvel turunç olduğunu çoktan unutmuş portakal çiçeği

Yine de ilerliyor tren, kondüktör ters

Ötesi şüphe, hakikat dağıtıyor hükümet, sırt küfe

Bâb-ı Âli yokuşunu oflaya puflaya çıkıyor ağırlıkçılar

Adımlar sonsuza sürgün ve kamyon kasaları tedirgin

Yaslanmıyor kimse kulelerin gölgesine

Senin gibi, yürümüyor köprüde şakrak

Herkes çocuk, herkes cahil

Tezgâhta iddialı sabıka kaydı, surat ustura

Sıranın kendine gelmesini bekliyor şehirli esnaf

Sana kalsa hoplaya zıplaya ineceğiz uçurumdan

Bildiğin bütün sonralar

Bilmiyorsun, bilsen söyleyeceksin

Ayın hangi gününe geliyor bu sene kış

LEYLİ MECCANİ

Ölüleri sürüklüyorlar yerde, eksiksiz bir yüzyıl, alkış yükseliyor

Herkes mutsuz, her söz nefret; üstelik ne gün sonu ne lodos

Upuzun ip bağlayıp boyna oğulları, kadınları, ilahileri

Savaşlar, çığlıklar, bağırış çağırış ve başlar gök

Evdeki sandığa saklı bez bebek, dayanamayıp

Kafayı az çıkarsak, surat bunca çıplak

Gerisi çer çöp, çürümüş hep

Sümüklü ve sübyan

Sonsuz ve süreğen; ters bir yol, ters bahçe

Ağaçların kökü üst, yağmurlar zıp zıp

Korkma

Çağıran yok seni kendine

Seslensen halbuki ne varsa, ismin dâhil bildiğin

Yahut çömelip kuytuya, elbet şakak mermi

İnançla inkâr arası bir dünya hâli

Küfre komşu

Yapışıp sıkı sıkı dudaklara, yapışıp tene

Sevmekten usanmayıp bir ömür bir kadını

Dayanamayıp dokunsan buluta, de ki tırnak ucu

Nehrin yatağı çözülecek, suların kudurduğu o vakit

Kurbağalar basacak yeryüzünü

Üstelik ne saklıysa dilin altına, mesela üç kere vırak; vırak, vırak

Uzak senden ve uydurma; korkak elbet, can attığın söylemek uğruna

Oracıkta, insanlar bin yıl öncesini istifliyor ıssızlığa

Bebekler er ya da geç doğduğu ülkeye dönecek

Geride pişmanlık, öyle bir başına

Kalk, yaranı sar; hatırla, çağladığın vakitler de oldu

SAFRA

Köpürmüş güz sesleniyor bize yahut yağmurdan evvelki çağıltı

Ruhu kamaştıran renk cümbüşü, mesela şu turunç

Küf yeşili defne, ateşten emanet karanfil

Sen yokken yine aynı mı kokuyor bahçeler, kim bilir

Kim varsa bizi bekleyen az öte; şüpheyle, de ki söz

Ve uzak, sen dâhil toplayıcıları ürperten gülüş

Sürdükçe çoğalan yaprak

Mevsim döngüsü bu

Biteviye soğuk ve sıcak

Sırayla gelip gitmiş İstanbul’un ortasından

Sarıdan başlayıp kızıla varan çayırlar örtü

Unut

Şu bitmeyen göç korkusu

Şehir öylece duruyor işte; yerli yerinde, yorgun ve harap

Kendi hâlinde bir tekne; bırak salınsın, kıyı çizgisi yosun kaplı

Keyfince oynaşıyor şamandıra, millet bu sene de palamuda doymuş

Günün karşı yüzü kış, sende bakış kara

Az daha geciksen ocaktaki et yanacak

Gürgen sopalar dolaşacak sokakta

Tornada terbiye edilmiş öfke

İmparatorluğun sorun çıkaran artıkları

Milli sermaye, yeniyetme telaş, şeref ve gurur

Oradan oraya koşturan; öyle çaresiz, öyle muhacir

Kimse memnun değil olduğu yerden

Kadınlar iri memeli, erkekler ürkek

Çocuklar hep ihtiyar

KESİM TÖRENİ

Zorda kalan kabadayı şişedeki küfrü susuz içiyor

Öyle yazıyor kayıtlarda

Attığımız her imza farklı korkunun kefareti

Boynunda iri yarı muska, dilde düzenbaz teşbih

Esnaf çatık kaşlı ve tarih

Top-tüfek gürültüsü ile uğurluyor içine sığmayan halkları

Çocuklar kadar ürkmüyoruz fakat mezarlıktan geçerken

Geceleyin, şu kör vakit

Oda dağınık, ev tenha, sokak sahipsiz

Islık çalan kimse kalmamış geride

Mahalle yangın yeri

Ermenileri yağmalamaktan dönüyor komşular

Tende çok eskilerden hatıra urgan izi

Kolda eksik bilezik, yüzük parmağı kesik

Sevgilim

Bırak gel saçlarına dolanan yoldan geri

Bu kadar sık oyalanma sahipsiz uzakta, bak

Hükümdarlıkta geniş vadiler, talan edilmiş şenlikler

Ardımızda unutuş ve duvara çakılı uyduruk çerçeve

Önceki yüzyıla ait kayıp günler, devletin kusursuz sesi

Her şey geçiyor, bizden parçalar kopararak, akıp gidiyor su

Sahtekâr kabadayı belindeki şahsiyetsiz bıçakla övünüyor meyhanede

MAĞLUP TARAF

Kimi öpüp çıktın yola, kimi okşayıp

Unuttun, ilk kimi boğazladın

Tırnakları geçirip

Tırnakları geçirip tene, öyle acımasız çıplak

Keskin, çapraz, acemi; kapı önünde hep

Zaferler, korkular, itirazlar; herkes gül

Öyle gülümser

Kuytuda can çekişen hayat

Mümkün olsa yeni alfabe, yeni gün, yeni ülke

Ne çare

Kim saldıracak eve; biliyoruz, camı kim kıracak

Gözden ırak köşelerde halay çekiyor ordu müfettişi

Tey tey de tey tey

Jandarma çavuşu, avcı mangası, pahalı asker bölüğü

Omuz omuza, vah ki ne vah, surat eciş bücüş

Yanlış adımla başlamış yürüyüş

İhtimal o ki resmi keder giyinmiş memleket

İlk tokat bizden yana savrulmuş

İlk tekme bize

Küt pat, küt pat; pat pat da pat pat

Yaşamak

Böyle yarım, böyle eksik, böyle yok sebep

Yoksa bağıra çağıra şarkılar mı söylerdik biz senle

Bağıra çağıra ve sabretsek sevişecek vaktimiz olurdu

Herkesi emanet edip geçmişe; kadınları, korkuları, sesleri

Ne alkış ne küfür; kaskatı ve aç, aç ve açık, öte dünyalı hep

MİRAS

İlk kurşunu kim sıktı bu yana, şu ters yüz mahalle

İlk taşı kim attı, şu upuzun yol

Birileri alacaklı hep

Bilsek derdik; kimin ülkesi, böyle komşusu kış

Kimin şarkısı aksayıp tıksıran ve salya sümük hep

Durmadan akan nehrin üzerinde, hem ne tedirgin

Kâğıttan gemiler ve rotası yitik, yolcular üstelik

Kendi aralarında pay etmişler mesafeyi

Çocukları, düşleri, kaçış yolunu

Fabrikanın sahibi reis-i cumhur

Efendiler

Bulaşmayın yüksekteki kavgaya

Atların toynakları güleç, sünnet yeri azgın

Elde kılıç, bu adamlar ne vakittir sen

Kim bilir şu güzergâh, ne tezcanlı

Öyleyse baştan sona; bir, iki, üç

Tam zamanı, unuttuğun ne varsa

Hatırla, buralısın; hatırla, sebepsiz

BESLEME ORDU

Bir kahramandı vurulan ilk asker

Kahramandı muhakkak geri gelmeyen oğul

Marşlar, durup durup tekrarlanan onca alışkanlık

O son bakış, herkes unutsa da sen unutmayacaksın

Güne kahveyle başlamayı

Koyu ve sade; dudak telve, rüzgâr kılıç

Buralı olmasan üstelik kimse tanımayacak seni

Bu yüzden, tam şu saatte

Ne oluyor öte tarafta

Kim bilir

Seni ayakta tutan şu bitimsiz inat

Boylu boyunca yürüdüğün hudut taşı

Yasakla terbiye edilmiş kelimeler yahut

Yangından geri ne varsa, bilekte kesik izi

Yaşanan şu çağ, belli ki aradığın katil o

Misafir odasında alafranga koltuk

Denizin orta yeri tekne

Onca serkeş

Ezberi unut

Akşama kalmaz jandarma kapıya dayanır, elde tüfek

Senin toprağa düştüğün yerden koşmaya başlar bir çocuk

ETRAFI DUMANLI DAĞLAR

Meğer her şey yeni başlıyormuş

Hazır olun, size daha kötü haberler de vereceğim

Yol boyu anıt mezar ve kahramanlık marşı, uç uç böcek, kamu davullar

Öyle olmasaydı; diyelim şu şekerrenk coğrafya, şu konfeti sağanağı

Her kim olursa karşıda, fırlayıp ilk sen çıkar mıydın mevziden

Sen yiğitlenir miydin ilk ve şu rezil insan, şu soysuz

Şu lanet

Hücum borusu

Utanma, sen söyle o yitik sözü

Yine sebepsiz, düşe kalka ve mağlup

Yüzü çevirip uzağa, senin adını silsinler ilk

Üstelik herkes üst, herkes çok ve o ilahi ses

O davudi; herkes kazanç, önceliği var müsteşarın

Sendika temsilcisinin ve işbilir patronun, ulu önderin

Bir harf öğretenin yahut ilim neredeyse bulup getirenin

Ahiret makamında rüşvetçi hâkim: Yaz kızım, Ordular İleri

Elde fitre-zekât, köşe sadaka taşı, evler pirüpak

Memurlar günahı pay ediyor, damar aksi söz

Kimlik numarası, banka dekontu, sıra harcı

Seni çağırıyor mübaşir

Bildiğin tek dost, tek düşman, tek şahit

Sedat Şanver Öğe; 1963, Urfa

Reşat’tan olma, Günser’den doğma

Evlat olsa sevilesi değil, arz ederim komutanrım

USUL VEYAHUT SEDAT ŞANVER

Hayatın ucuz talebeleri, kurnaz çocukları şu aşağılık çağın

Simsarlar, tellaklar, şairler; sen ey, kolpa kalabalık

Arka sıradaki orospu ile zevzek oğul

Sen o ey

Zurnası küf tutmuş baba

Orasından zebaniler fışkıran kadın

Boşuna kızıyorsunuz hayra ve şerre

Şeytana, mini etekli sekretere, kör talihe

Kırık kalbe ve rakamlara, tökezleyen kısrağa

Kuytuya fırlatılmış şu ceset, içinizden biri

Kurtlanmış et parçası, kutsal çitlenbik, ekşi şarap

Kömür karası gözlük ve parfüm şişesi, sandal ağacı ile alkış

Sonsuza uzanan çan kulesi, minare ve havra, buhurdan ile duman

Sen o ey, uyduruk insan; kadın yahut erkek, çocuk yahut ihtiyar

Cehennemin orta yerine kurulmuş bu taht, deniz manzaralı

Bu evler, bu arabalar, bu vatan; ayartılmış musalla taşı bu

Bunun için ölüp öldürdünüz, göğüs dolu madalya

Sizle birlikte gömülecek ne varsa sizden geri

Işık sönük ardınızdan, renk öksüz

Fazla mesai ücreti, ustalık belgesi, eşsiz sevişme anı

Bunun için hep, bunun için şu tek yudumluk nefes

Kasıklar uyanık, hayalar diri, surat üçkâğıt

Kimlikler, pasaportlar, hudut boyları

Kapı kilit, ayna düzenbaz

Bir tek tanrı daha günahkâr hepinizden, tanrı ve devlet

Usul, kabul et

Devlet, halkların bekâretini bozduğunda kanama normaldir

SEDAT ŞANVER ÖĞE

07.12.1963, Urfa…

Yayınlanmış Şiir Kitapları

Dilin İsyanı (1985)

Aşiret ve Otomobil (1990)

Haremdeki Kadınlar (1994)

Gezgin ve Katil (2004)

Kendine Akan Su (2009)

Devletin Piç Yatakhanesi (2011)

Cümle Kapısı (2014)

İskelet Anahtarı (2016)

Muhacir Kelimeler Haritası (2016)

Kelimeler, Kibir ve Telaş (Toplu Şiirler, 2017)

Kâbusnâme (2018)

Terzi Sökükleri (2020)

Cumhuriyet Pasajı (2023)

İÇİNDEKİLER

DİYARBEKİR BEDEN DİBİ 07

KARAKÖY DİK YOKUŞ 08

ŞARK ISLAHAT PLANI 09

DERSİM 10

MEDENİYET ALIŞTIRMALARI 11

EN UZUN ADIM 12

DİL KURUMU 13

SERBEST CUMHURİYET FIRKASI 14

DAĞINIK MÜLK 15

UMUMİ MÜFETTİŞLİK 16

TENHA ÖMÜR 17

SİVAS'TA KARKAS MİNARE 18

MEŞRU MÜDAFAA 19

ÜLKÜ 20

İZMİR SUİKASTI 21

SU MAHKÛMU 22

GEÇMİŞ GÜN 23

ESMER ÖNLÜK 24

ÇOK ŞAPKALI ASAYİŞ 25

ASRİ MEKTEP 26

ASKER KAÇAĞI 27

ÖTEKİ 28

MAARİF VEKALETİ 29

VEDA BAKIŞI 30

BANU ERGÜDER 31

HABERDAR 32

ALİ ŞÜKRÜ BEY 33

TOPAL OSMAN 34

TEŞKİLAT-I MAHSUSA 35

KEKEME KEDİ: Mİ… YAV… 36

İHSAN NURİ 37

HAYATA TEYEL 38

UYSAL İHTİMAL 39

PARTİ VE ARBEDE 40

BAŞKA 41

EMVAL-İ METRUKE 42

GÖÇ YARASI 43

TEVHİD-İ TEDRİSAT 44

MUTEBER VATANDAŞ 45

ENVERİ ELİFBA 46

TAKRİR-İ SÜKÛN 47

ZAFER TIRAŞI 48

MECLİS-İ MEBUSAN 49

YASAK İBADET 50

KARPİÇ LOKANTASI 51

ÖRFİ İDARE 52

MAHRUMİYET BÖLGESİ 53

VATAN VE NAMUS 54

ÇAĞ VE BAYRAK 55

KÖY ENSTİTÜLERİ 56

DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI 57

NÜMAYİŞ ÖNCESİ HAZIRLIK 58

ŞİKEPŞİNE 59

BEHÇET KEMAL ÇAĞLAR 60

BÜYÜK EFENDİ 61

KÂZIM KARABEKİR 62

EKMEK KARNESİ 63

İLTİCA 64

MÜBADELE 65

FİKRİYE 66

LATİFE 67

AFET İNAN 68

SABİHA GÖKÇEN 69

SANASARYAN HAN 70

YAĞMA VAKTİ 71

KUBİLAY 72

MUHACİR RESMİGEÇİDİ 73

KÖRDÜĞÜM COĞRAFYA 74

KIR SAKİNLERİ 75

HÜKÜMDAR MEMUR 76

ALİ KEMAL 77

MEÇHUL TARİH 78

1921 YAHUT 1924 79

HAYATIN DOĞUSU 80

SEYİT RIZA 81

ÇOBAN VE SÜRÜ 82

KURT KANUNU 83

ENVER YOKUŞU 84

ERTELENMİŞ İNAT 85

PLASTİK DİL 86

MEŞRU CİNAYET 87

KURTARICI ASKER 88

TASARLANMIŞ GÜN 89

İLK TABAKA: TEMSİL 90

İKİNCİ TABAKA: TEDİP 91

ÜÇÜNCÜ TABAKA: TENKİL 92

DÖRDÜNCÜ TABAKA: TEHCİR 93

BEŞİNCİ TABAKA: TEMDİN 94

ALTINCI TABAKA: TASFİYE 95

YEDİNCİ TABAKA: TAKTİL 96

VARLIK YOKLUK 97

VATANDAŞ TÜRKÇE KONUŞ 98

LEYLİ MECCANİ 99

SAFRA 100

KESİM TÖRENİ 101

MAĞLUP TARAF 102

MİRAS 103

BESLEME ORDU 104

ETRAFI DUMANLI DAĞLAR 105

USUL VEYAHUT SEDAT ŞANVER 106

İzmir, 2023